Obecnymi czasy, gdzie otyłość i nadwaga wśród dzieci zaczynają zbierać coraz większe żniwa i mamy wysyp dzieci, które dotknięte są ograniczoną sprawnością ruchową, choroby cywilizacyjne zaczynają odgrywać znaczącą rolę w ich wieku rozwojowym. Oznacza to, że nie tylko brak odpowiednio zbilansowanej diety, ale i ograniczenie ruchowe mocno będzie wpływać na to, jak kształtować się będzie ich życie dorosłe.
- Wracając jednak do zagadnienia - czy dziecko może trenować siłowo?
- Czy istnieje zagrożenie zahamowania wzrostu? Czy trening siłowy jest bezpieczny?
- Jak powinien wyglądać trening siłowy dziecka?
- Podsumowanie
Nie wiem, czy większość z osób czytających artykuł zdaje sobie sprawę, jednak z psychologicznego punktu widzenia to właśnie wygląd fizyczny, stan zdrowia, aktualnie dyktuje warunki zawodowe, czy to, jakiego partnera, partnerkę życiową spotkamy na swojej drodze. Można więc z pełną odpowiedzialnością zastosować tutaj powiedzenie "jak cię widzą, tak cię piszą".
Co więcej, otyłe dziecko, będzie również wizytówką rodziców, gdzie historia naszych czasów wskazuje, że nawet pomoc społeczna potrafi zainteresować się tym, że dziecko posiada znaczną nadwagę (grozi to w ostateczności odebraniem dziecka spod opieki dziadków).
Wracając jednak do zagadnienia - czy dziecko może trenować siłowo?
Zanim jednoznacznie odpowiemy na pytanie tego typu, musimy sprecyzować wiek, o jaki nam chodzi. Na pewno trening siłowy nie będzie odpowiedni dla osób poniżej 12-13 roku życia, gdzie sporo części układu kostnego posiada jeszcze chrząstki w swojej budowie. Jednak wiek 14-15 lat będzie już odpowiedni, aby trenować siłowo. Jednak sam wysiłek musi być pod odpowiednią opieką profesjonalnego trenera, znającego fizjologię wysiłku i mającego wiedzę na temat budowy anatomicznej organizmu młodego człowieka.
Czy istnieje zagrożenie zahamowania wzrostu? Czy trening siłowy jest bezpieczny?
Zahamowanie wzrostu wywołane na skutek treningu siłowego jest niemalże niemożliwe. Aktywność fizyczna będzie pobudzała układ hormonalny, co z kolei będzie predysponowało do tego, aby dziecko rosło szybciej i było wyższe. Jest to efekt jak najbardziej pożądany i pozytywny.
Negatywnym następstwem byłoby zamknięcie nasad kostnych. Jednak, aby zjawisko tego typu było możliwe, potrzebne jest znaczne przeciążenie kostne, które porównywalne jest do wykonywania przysiadów ze sztangą z obciążeniem niemal pół tony i to w kilku seriach, co jest wyczynem nawet nie do osiągnięcia przez osobnika dorosłego.
Zagadnienie zbadali naukowcy z American Academy of Pediatrics, American College of Sports Medicine, American Orthopedic Society for Sports Medicine oraz National Strength and Conditioning Association i zgodnie stwierdzili, że trening siłowy dzieci jest bezpieczny pod warunkiem, że wykonywany jest zgodnie z zasadami dopasowania wysiłku do osób w wieku rozwojowym.
Jak powinien wyglądać trening siłowy dziecka?
Przede wszystkim powinniśmy unikać obciążenia osiowego kręgosłupa, a więc takie ćwiczenia, jak przysiady i martwy ciąg, jak i wyciskanie w staniu nie powinno być na początku jednym z elementów ich treningu. Obciążając kończyny dolne, powinniśmy zadbać o to, aby ciężar był umieszczony w okolicach pasa lub niżej, a więc wszelkiego rodzaju wykroki z ciężarkami będą tutaj odpowiednie.
Sama konstrukcja treningu powinna bazować na wysiłku obwodowym. Oznacza to, że trening dzielony, typowo kulturystyczny nie powinien znaleźć zastosowania wśród młodzieży i dzieci. Ćwiczeń w planie powinno być około 10-12, każdy obwód wykonywany bez przerwy, a całość powtórzona minimum 2-3 razy.
Przykładowy plan treningowy dla osoby początkującej w wieku 10-14 lat:
- przysiady bez obciążenia x15
- pompki izometryczne x15
- muscle bridge x15
- rozciąganie gumy przed klatką piersiową x15
- rozciąganie gumy nad głową x15
- grzbietki x15
- odwodzenie ramion w leżeniu na brzuchu, ręce splecione za głową x15
- bird dog x12 dla każdej ze stron
- odwodzenie nogi w bok w klęku podpartym x15
- pajacyki x15
Całość powtarzamy trzy razy. Nie wykonujemy przerw pomiędzy ćwiczeniami, a odpoczynek następuje dopiero po zakończonym wysiłku.
Przedstawiony plan treningowy jest tylko przykładem, jak można zbudować trening dla osoby młodej. Pamiętać jednak należy o tym, że nawet z pozoru ćwiczenie proste w swojej konstrukcji może okazać się szkodliwe, jeżeli będzie wykonywane w sposób niewłaściwy. Dlatego przy treningu dzieci ważna jest opieka wykwalifikowanego trenera, który będzie w stanie odpowiednio skorygować dziecko, sprawdzić jego stan sylwetki pod kątem wad postawy i odpowiednio dobrać ćwiczenia tak, aby nie pogłębiały np. istniejących wad.
Podsumowanie
W zapobieganiu otyłości wśród dzieci ważnym czynnikiem jest wysiłek fizyczny. Brak ruchu oznacza zwiększenie masy ciała w dobie przetworzonej żywności, co będzie wiązać się z przykrymi konsekwencjami w życiu dorosłym. Co więcej, pamiętać musimy, że oprócz samego wysiłku ważne jest również to, jak dzieci się odżywiają. Bez odpowiednio nakreślonych ram żywieniowych, pewnych zakazów i nakazów odnośnie tego, co mogą jadać na co dzień, a co okazjonalnie, sam wysiłek może okazać się daremny.
Powinniśmy zachęcać nasze dzieci, aby chętnie korzystały z zajęć szkolnych podczas lekcji wychowania fizycznego, by uczestniczyły w życiu sportowym szkoły, jak i brały udział w dodatkowych zajęciach poza lekcyjnych, tych organizowanych przez szkoły, a także dodatkowo przez różne instytucje.
Żródła:
- American Academy of Pediatrics Committee on Sports Medicine and Fitness Strength training for children and adolescents. Pediatrics. 2008;121:835-840
- American College of Sports Medicine Current Comment: Youth Strength Training. Indianapolis, IN: American College of Sports Medicine; 1998
- Cahill BR. American Orthopaedic Society for Sports Medicine: Proceedings of the Conference on Strength Training and the Prepubescent Chicago, IL: American Orthopaedic Society for Sports Medicine; 1998
- Faigenbaum AD, Kraemer WJ, Cahill, et al. Youth resistance training: Position statement paper and literature review. J Strength Cond Res. 1996;18:62
- Schafer J. Prepubescent and adolescent weight training: is it safe? Is it beneficial? J Strength Cond Res. 1991:13:39
- Faigenbaum AD, Kraemer WJ, Cahill, et al. Youth resistance training: Position statement paper and literature review. J Strength Cond Res. 1996;18:62
