Jakie jajka najlepiej jeść?

Jajka stanowią codzienny i właściwie nieodłączny element naszej diety, z wykluczeniem tych, u których wykryto nietolerancję na ten produkt. Są symbolem życia, świeżości, te kurze kojarzą się nam z Wielkanocą, ale w Polsce i nie tylko coraz częściej kosztujemy nowości, między innymi strusich jaj, które zakupić można zazwyczaj u hodowcy. Jakie są rodzaje jaj? Jakie kryją w sobie minerały i witaminy? Co można z nich wykonać?

1. Jaja kacze
2. Jaja kurze
3. Jaja przepiórcze
4. Jaja strusie
5. Podsumowanie

Jaja kacze

Jajka te spotykane są bardzo rzadko, ale Polacy coraz częściej kosztują czegoś innego, przełamując standardy. Przed zakupem kaczych jaj należy zwrócić uwagę na skorupkę, czy nie jest popękana, nie powinna posiadać plamek. Po rozbiciu widać, że białko jest dużo mniej wodniste, żółtko jest zdecydowanie większe niż w jajku kurzym. Kacze jaja należy uważnie gotować, gdyż zbyt długa obróbka termiczna spowoduje, że będzie niesmaczne, twarde i gumowe.

Ich smak jest bardziej wyrazisty, poleca się je do wykonania swojego makaronu, do ciast, ale też tradycyjnie – do omletów czy jajecznicy. Kacze jajo wielkością odpowiada zazwyczaj dwóm kurzym.

Wartości odżywcze:

100 g jaja kaczego dostarczy 199 kcal, w tym:

• 13 g białka
• 0,7 g węglowodanów
• 14,5 g tłuszczu
• 884 mg cholesterolu.

Witaminy:

• 720 µg witaminy A
• 5 µg witaminy D
• 0,5 mg witaminy E
• 45 µg witaminy K
• 0,2 mg witaminy B1
• 0,4 mg witaminy B2
• 4,5 mg witaminy B3
• 1,6 mg witamina B5
• 0,3 mg witamina B6
• 25 µg witaminy B7
• 80 µg witaminy B9
• 5 µg witaminy B12

Składniki mineralne:

• 120 mg sodu
• 130 mg potasu
• 60 mg wapnia
• 16 mg magnezu
• 180 mg fosforu
• 2,8 mg żelaza
• 1,4 mg cynku
• 0,1 mg miedzi
• 0,1 mg fluoru
• 10 µg jodu.

Plusy: sporo większe od jaja kurzego, nie trzeba go długo gotować, ciekawy, intensywny smak, bogactwo witamin z grupy B oraz K, A, D, ale też minerałów, takich jak potas, fosfor czy sód. Ciasta z użyciem kaczych jaj są bardziej puszyste. Jaja kacze z racji, że są nieco większe od kurzych, duże lepiej się faszeruje.

Minusy: detalicznie ich nie kupimy, zakupu dokonać można bezpośrednio od hodowcy bądź na targowisku, są zdecydowanie droższe od kurzych, z racji tego, że są większe, mają też więcej kalorii. Częściej dochodzi po ich spożyciu do zakażeń salmonellą. Zawierają bardzo dużo cholesterolu.

Jaja kurze

Jajka te są nam najbardziej znane i najczęściej też spożywane. Zazwyczaj to z nich robimy omlety czy jajecznicę z pomidorem i szczypiorkiem. Średnia sztuka waży około 50-60g. Do sprzedaży detalicznej są podzielone na klasy, wyodrębnia się też jakość chowu i rozmiar jajka. Wszystko o jajku wyczytamy ze specjalnego kodu umieszczonego na każdej sztuce.

Wartości odżywcze

100 g jaja kurzego dostarczy 143 kcal, w tym:

• 9,1 g tłuszczu
• 0,7 g węglowodanów
• 12,5 g białka
• 372 mg cholesterolu.

Witaminy:

• 540 IU witaminy A
• 0,04 mg witaminy B1
• 0,45 mg witaminy B2
• 0,07 mg witaminy B3
• 0,17 mg witaminy B6
• 0,89 µg witaminy B12
• 82 IU witaminy D
• 1 mg witaminy E
• 0,3 µg witaminy K
• 47 µg kwasu foliowego
• 1,53 mg kwasu pantotenowego

Składniki mineralne:

• 1,29 mg cynku
• 198 mg fosforu
• 1,1 µg fluoru
• 12 mg magnezu
• 0,03 mg manganu
• 0,07 mg miedzi
• 138 mg potasu
• 30,7 µg selenu
• 142 mg sodu
• 56 mg wapnia
• 1,75 mg żelaza.

Plusy: w zależności od klasy i rozmiaru, ale zazwyczaj w sklepach kupujemy „3”, są to najtańsze jaja, gdyż to chów klatkowy, są smaczne, ogólnodostępne. Zawierają sporo fosforu, wapnia i selenu. Z ich udziałem wychodzi wszystko, od ciast, deserów, po omlety, makaron i jajka na twardo. Najczęściej bywają tradycyjną pisanką Wielkanocą.

Minusy: ceny za jaja z chowu ekologiczne czy od kur z wolnego wybiegu są wysokie, mały udział witamin z grupy B, względem kaczych zawierają dużo więcej sodu.

Jaja przepiórcze

Jajka te są miniaturką jaja kurzego, posiadają ciemne plamki, ich kolor może być różny, od lekko białego do zielonego. Mówi się, że jaja przepiórcze są pomocne w leczeniu astmy, cukrzycy, zaburzeń nerwowych, anemii, chorób nerek i wątroby. Żółtko tych jaj jest stosunkowo duże względem wielkości całego jajka.

Wartości odżywcze

100 g jajek przepiórczych dostarczy 158 kcal, w tym:

• 13,05 g białka
• 11,09 g tłuszczu
• 0,41 g węglowodanów
• 844 mg cholesterolu.

Witaminy:

• 300 IU witaminy A
• 0,12 mg witaminy B1
• 0,85 mg witaminy B2
• 0,10 mg witaminy B3
• 1,76 mg witaminy B5
• 1,58 mcg witaminy B12
• 55 IU witaminy D
• 1,08 mg witaminy E

Składniki mineralne:

• 1,46 mg cynku
• 232 mg fosforu
• 135 mg potasu
• 132 mg sodu
• 32 mcg selenu
• 59 mg wapnia
• 3,8 mg żelaza
• 11,62 mg magnezu
• 0,11 mg miedzi.

Plusy: można je długo przechowywać w lodówce - nawet do 2-3 miesięcy. Dużo szybciej się je gotuje, zaledwie 2-3 minuty, potrafią wzbogacić nie tylko smak, ale i wygląd potrawy, wierzy się, że potrafią działać jak afrodyzjak. Jaja przepiórcze polecane są osobom z alergią na białko jaja kurzego.

Minusy: zawierają stosunkowo mało tłuszczu, spotkać można je raczej na targowiskach, za kilka sztuk zapłacimy nieco więcej niż za 10 dużych kurzych jaj, by wyrównać proporcje, należałoby zjeść około 4szt. przepiórczych, by dorównać np. jaju kurzemu.

Jaja strusie

Ostatnimi czasy coraz bardziej popularne, pisanki w ich wykonaniu wyglądają zadziwiająco. Przeciętne strusie jajo waży około 1,5 kg-2 kg, jedno wystarczy na jajecznicę dla kilku osób.

Pod względem kalorycznym odpowiadać może nawet 30 kurzym jajom. Większość jaja zajmuje białko, dużo mniejsza część to żółtko.

Wartości odżywcze

Jedna sztuka strusiego jaja (około 1,4 kg), dostarczy 1940 kcal, w tym:

• 176,2 g białka
• 133 g tłuszczu
• 10 g węglowodanów
• 5208 mg cholesterolu.

Witaminy:

• 520 IU witaminy A
• 0,04 mg witaminy B1
• 0,41 mg witaminy B2
• 0,09 mg witaminy B3
• 0,21 mg witaminy B6
• 0,83 µg witaminy B12
• 80 IU witaminy D
• 0,3 mg witaminy E
• 0,3 µg witaminy K
• 44 µg kwasu foliowego
• 1,1 mg kwasu pantotenowego

Składniki mineralne:

• 1,22 mg cynku
• 178 mg fosforu
• 25 mg magnezu
• 142 mg potasu
• 20,3 µg selenu
• 146 mg sodu
• 69 mg wapnia
• 3 mg żelaza.

Plusy: są nowością dla podniebienia, jajecznica w ich wykonaniu jest bardzo smaczna, delikatniejsza od kurzej, wkomponować można w jajecznicę ze strusich jaj różne dodatki, gdyż samo strusie jajo jest dość jasne, blade. Biszkopty z ich udziałem wychodzą bezbłędnie.

Minusy: jest duże i ciężkie, do ugotowania potrzebne jest duże naczynie, czas gotowania jest również długi - na miękko to około 40-45min, a na twardo ponad godzinę. Robiąc jajecznicę ciężko je rozbić, skorupka jest dość twarda. Są bardzo rzadko spotykane, zakupić je można jedynie u hodowców, najlepiej sprawdzonych.

Wniosek

Na pewno warto kosztować nowości, dla samego faktu i uciechy. Jaja strusie są niestety drogie i szczerze przyznam, ich smak niewiele różni się od jaj kurzych, ale przygotowanie jajecznicy z udziałem tego kolosa daje dużo radości. Pod względem wartości i minerałów warto dołączyć do naszej diety jaja przepiórcze i kacze, gdyż posiadają spory zasób witamin z grupy B, które odpowiedzialne są przede wszystkim za prawidłowe funkcjonowanie naszego układu nerwowego.

Jeśli chodzi o smak i estetykę polecam jaja przepiórcze, ich wielkim plusem jest długa data przydatności, a potrafią idealnie wzbogacić sałatkę warzywną. Natomiast jaja kurze mimo wszystko nie wypadają tak źle na tle innych, tradycja zawsze się obroni.

Podsumowanie

Jajka niewątpliwie są zdrowym składnikiem codziennej diety, zawartość witamin i minerałów jest bardzo bogata. Są ważnym elementem diety. Jednak każdy ich rodzaj ma inne właściwości. Najczęściej wybieramy te kurze, kierując się zazwyczaj ich popularnością. Tymczasem, jak się okazuje, na sklepowych półkach znajdziemy wiele innych jaj.

Wykorzystać możemy je w różnej formie, na słodko, wytrawnie, na słono. Swoim smakiem potrafią zmienić każdą potrawę. Przygotowanie potraw z ich udziałem nie wymaga wielkiego zaangażowania, co jest dużym plusem dla osób zabieganych i aktywnych. Dlatego jedzmy jaja różnego rodzaju i w różnej postaci.

Polecamy również: Awidyna - powód dla którego warto gotować jaja