Jacek R.
Jako ze temat srodkow dopingujacych jest caly czas obecny w mediach, chcialbym zwyczajnemu czytelnikowi przyblizyc choc troche problem.
Na dzien dzisiejszy wiadomo ze w kazdym sporcie stosowane sa srodki dopingujace, tyle ze stosowanie zwiazane jest ze specyfikacja danego sportu.
Czesto jest tak ze srodki ktore na pozor sa przypisane sportom wytrzymalosciowym wchodza do uzycia w dyscyplinach silowych lub szybkosciowo silowych.
Faktem powinno byc rowniez to ze coraz wiecej ludzi nie zwiazanych ze sportem siega po w.w. substancje aby uzyskac dzieki temu sprawniejsze i ladniejsze cialo.
Mlodzi ludzie, juz w wieku nastu lat zaczynaja stosowanie tychze aby uzyskac np akceptacje spoleczna(grupy). A starsi mezczyzni i nie tylko(kobiety rowniez) dzieki stosowaniu SAA i tym podobnych chca wrocic do utraconej mlodosci.
Z moich badan wynika ze cwiczacy na silowni i klubach roznych dyscyplin siegaja az w 40-45% po SAA i podobne.
Wiec ten art jest poswiecony tym osobom ktore w jakis(mniejszy lub wiekszy) sposob chcialyby poszerzyc wiedze o temat dopingu.
Milej lektury.
STERYDY I INNE ŚRODKI DOPINGUJĄCE
(Definicja dopingu )
I ZAKAZANE KLASY ŚRODKÓW DOPINGUJĄCYCH
A. STYMULANTY (opis )
-efedryna
-kofeina
-amfetaminy
-salbutamol
-kokaina
-niketamid
-strychnina
-inne
B. NARKOTYKI ( opis )
- morfina
-diamorfina (heroina)
-dekstromoramid
-hydrokodon
-metadon
-petydyna
-inne
C. ŚRODKI ANABOLICZNE
1. STEROIDY ANABOLICZNO-ANDROGENNE
-testosteron (co to jest, jak działa, krótka historia )
-sterydy anaboliczno androgenne (budowa, jak działają, metody przyjmowania, rodzaje,
krótka historia, łączenie substancji)
-charakterystyka substancji
1. Equipose, Boldene, Boldenone, Verbolon, Androbolic,Boldabol, Boldenol-100,
(Boldenone undecylenate)
2. Dihydrotestosteron i jego pochodne
-Miotonal(Furazabol)
-Masteron, Silabolin(drostanolonu propionian)
3.Proviron 25(Masterolon)
4.Metanabol, Metandrosienolon, Bionabol (Metandienone)
5.Primobolan, Primobolan depot, Primobolan-S,(Metenolon-metylandrostenolon)
6.Deca-durabolin, Anadur, Decabolin, Durabolin, Dynabolon, Retabolil, Retabolin,
Superanabolon,(Nandrolon)
7.Parabolan, Finaject, Finaplix, Finajet, Finabol-30(Trenbolone)
8.Oxandrolon, Anavar, Lonavar,(Oxandrolon)
9.Anapolon 50, Anadrol, Hemogenin, Oxitosona, Plenastril, Synasteron(Oksymetolon)
10.Winstrol, Winstrol depot, Winstrol-V, Stromba, Winsteroid(Stanozolol)
11.Testosteronu pochodne β estrowe
-Testosteron prolongatum(enantat)
-Testosteron propinicum(propionat)
-Testosteron cypionat
-Testosteron heptylat
12.Pochodne testosteronu stosowane doustnie
-Andriol, Undestor,(Undecylenian testosteronu)
-Mesteron(Metylotestosteron)
13.Kombinacje różnych estrów pochodnych testosteronu
-Sustanon
-Omnadren 250
-Testanat 10%
-Testoviron depot
14.Halotestin, Android-F, Oral Tetryl, Afluteston(Fluoksymesteron)
15.Esiclene, Hubernol, Metanor, Formyldienolone(Formebolon)
16.Lutalyse(Prostoglandin F2 alfa- PGF 2)
Inne substancje stosowane przy cyklach steroidowych i po ich zakończeniu
17. Nolvadex, Nolvadex-D(tamoxifenu cytrynian)
18. Clostilbegyt, Clomid(Clomifenu cytrynian)
19. Aminoglutetimid, Cytadren(Aminoglutetimid)
20. Femara(Letrozole)
22. Armidex (Anastrozole)
23. Proscar(Finasteryd)
SKUTKI UBOCZNE STOSOWANIA STERYDÓW ANABOLICZNO ANDROGENNYCH
-uszkodzenia układu trawiennego
-uszkodzenia układu krążenia
-negatywne skutki względem układu hormonalnego i płciowego
-patologie psychiczne
-choroby skórne
-uszkodzenia aparatu ruchu
1. BETA 2 AGONIŚCI „inne środki anaboliczne"
-budowa i działanie
-charakterystyka substancji
*klenbuterol
*salbutamol
D. DIURETYKI
-opis, działanie
*furosemid np. furosemid, lasix
*hydrochlorotiazyd np. esidrex
*spironolakton np. aldactone
- inne środki moczopędne
E. HORMONY PEPTYDOWE I ICH ANALOGI
1. HCG GONADOTROPINA KOSMÓWKOWA
( opis, działanie )np. biogonadyl, pregnyl
2. PRZYSAKOWE I SYNTETYCZNE GONADOTROPINY
3. KORTYKOTROPINA
4. HORMON WZROSTU (SOMATOTROPINA, HGH, Rh HGH )
Opis,działanie np. genotropin, norditropin
5. INSULINOPODOBNY CZYNNIK WZROSTU
Opis
6. ERYTROPOETYNA (EPO)
Opis
7. INSULINA
Opis
II ZAKAZANE METODY DOPINGU
1. DOPING KRWIĄ
Opis
2. DOSTARCZANIE SZTUCZNYCH NOŚNIKÓW TLENU LUB EKSPANDERÓW OSOCZA
3. MANIPULACJE FARMAKOLOGICZNE , FIZYCZNE I CZEMICZNE
Opis
III KLASY ZAKAZANYCH ŚRODKÓW W PEWNYCH OKOLICZNOŚCIACH I DYSCYPLINACH
A. ALKOCHOL
B. KANABINOIDY
C. ŚRODKI ZNIECZULAJĄCE MIEJSCOWO
D. GLUKOKORTYKOSTEROIDY
E. BETA BLOKERY
STERYDY ANABOLICZNO- ANDROGENNE I INNE ŚRODKI DOPINGUJĄCE
Dopingiem można określić podawanie osobom zdrowym i zażywanie przez osoby zdrowe substancji zewnątrz pochodnych lub fizjologicznych w jakiejkolwiek bądź postaci w nadmiernych dawkach lub niewłaściwymi drogami wyłącznie w celu sztucznego i nieuczciwego spotęgowania ich osiągnięć sportowych .Jeżeli niezbędne jest zastosowanie leczenia substancjami , które swym działaniem lub zależnie od dawkowania mogą wzmóc fizyczne możliwości ponad normalny poziom, to fakt taki należy uznać za doping dający podstawę do usunięcia zawodnika z zawodów sportowych.
(definicja opracowana na Międzynarodowej Konferencji Antydopingowej w Strasburgu w 1963 roku i uzupełniona w Madrycie )
MATERIAŁY ZAWARTE W TYM OPRACOWANIU W ŻADEN SPOSÓB NIE POWINNY BYĆ WYKORZYSTYWANE JAKO POMOC W STOSOWANIU NIEDOZWOLONYCH SUBSTANCJI FARMAKOLOGICZNYCH , MOGĄ BYĆ PRZYDATNE JEDYNIE OSOBOM KTÓRE MAJĄ ZAMIAR POSZERZYĆ SWOJĄ WIEDZE O PROBLEMIE SPOŁECZNYM JAKIM JEST DOPING STOSOWANY JUŻ NIE TYLKO W SPORCIE.Jednym z najpopularniejszych podziałów dopingu jest farmakologiczny podział Ariënsa:
doping farmakologiczny długotrwały: polega na stosowaniu środków dopingujących, w tym przypadku sterydów anaboliczno androgennych, hormonów peptydowych, i glikoproteinowych lub też innych podobnie działających środków przez wiele tygodni a nawet miesięcy. Tego rodzaju doping stosowany jest przede wszystkim w sportach siłowych , szybkościowo siłowych i wytrzymałościowo siłowych np. podnoszenie ciężarów ,trójboju siłowym, kulturystyce, lekko atletyce, sportach walki itp.
Doping farmakologiczny krótkotrwały: stosowany jest przede wszystkim w dyscyplinach wytrzymałościowych i szybkościowych np. w kolarstwie, hokeju, piłce nożnej .Polega on na jednorazowym przyjęciu niedozwolonego środka przed lub w trakcie zawodów np. amfetamina, efedryna itp.
Trzeba jednak zaznaczyć że na dzień dzisiejszy wiadomym jest, że substancje które kiedyś przypisywane były danym dyscyplinom sportu znalazły odpowiednie zastosowanie w sportach które na pierwszy rzut oka nie mają z nimi nic wspólnego. Przykładem może być zastosowanie narkotycznych środków przeciwbólowych i stymulantów w kulturystyce lub podnoszeniu ciężarów.
Niniejsze opracowanie opierać będzie się na klasyfikacji podawanej i uzupełnianej na bieżąco co rok przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski .Jednakże największa uwaga skierowana będzie na środki wykorzystywane w sportach siłowych lub też takich sportach gdzie siła i szybkość są jednymi z cech motorycznych które mają niebagatelny wpływ na końcowy wynik.
I. ZAKAZANE KLASY ŚRODKÓW DOPINGUJĄCYCH
A. STYMULANTY
Są to substancje zwiększające aktywność psychoruchową. Naśladują działanie układu nerwowego (części zwanej sympatyczną ) i dlatego też większość tych substancji nazywana jest sympatykomimetykami lub adrenomimetykami (działanie na receptory adrenergiczne i wydzielanie noradrenaliny).Prawie idealnie naśladują aminy katecholowe . Zażywane są przez sportowców przede wszystkim ze względu na łatwe eliminowanie zmęczenia . Ponadto niektóre z nich oprócz zwiększenia wytrzymałości , poprawiają również wyniki siłowe ( średnio o 5%- 10% ).
Można z całym przekonaniem pokusić się o stwierdzenie że to właśnie ta grupa środków zapoczątkowała wyścig dopingowy w sporcie nowożytnym.
Na liście substancji stymulujących znajduje się ogromna liczba środków, jednakże na początku skupimy się na najpopularniejszych z nich jakie znalazły swoje zastosowanie w sportach siłowych i kulturystyce.
EFEDRYNA - jest chyba najbardziej znaną substancją pobudzającą (jeszcze do niedawna w Stanach Zjednoczonych sprzedawana była w każdym sklepie z odżywkami jako dobry środek na spalanie tkanki tłuszczowej ), oczywiście poza amfetaminą itp.
Należy jak większość, do amin sympatykomimetycznych. Pobudza receptory ά i β adrenergiczne. Powoduje zwiększenie wydzielania noradrenaliny i przeciwdziała jej wchłanianiu zwrotnemu.
Sama również doskonale naśladuje adrenalinę, łącząc się z wyżej wymienionymi receptorami.
Na układ krążenia i mięsień sercowy wpływ ma podobny do epinefryny, lecz słabszy.
Zwiększa przepływ krwi przez naczynia mózgowe, wieńcowe i mięśnie prążkowane.
Ponadto rozluźnia mięśnie gładkie oskrzeli, powoduje hiperglikemie , zwiększa ciśnienie krwi (poprzez obkurczenie naczyń krwionośnych , zwiększenie częstotliwości i mocy skurczów serca).
Rozluźnia mięśnie gładkie przewodu pokarmowego ( spada perystaltyka jelit-dochodzi do swojego rodzaju upośledzenia układu pokarmowego).
Niektórzy sportowcy doświadczali efekt braku łaknienia przy zażywaniu efedryny ( co mogło być korzystne w sytuacji kiedy sportowiec był na diecie redukcyjnej np. przed zawodami)
Suplementacja takim specyfikiem podnosi poziom glukozy i laktozy, mobilizuje wolne kwasy tłuszczowe jako materiał energetyczny i zwiększa zużycie tlenu.
Jeżeli stężenie w moczu przekroczy 10 mikrogramów na mililitr to wynik kontroli antydopingowej dla pechowego posiadacza danej próbki będzie pozytywny ( 5 mikrogramów dla katyny,25 mikrogramów dla pseudoefedryny i fenylpropanolaminy ).
Efedrynę znaleźć można w wielu lekach (szczególnie na kaszel i przeciw przeziębieniowych ),ponadto jak już wcześniej wspomniano do niedawna sprzedawana była w Ameryce Północnej jako wyciąg z chińskiego ziela o nazwie Ma-Huang (Przęśl Skrzypowata).Czysta postać, a mianowicie chlorowodorek efedryny (syntetyczna substancja) nawet w tak „demokratycznym" państwie jak USA był niedostępny dla zwykłego sportowca.
W lecznictwie głównie stosowana jest jako lek antyhistaminowy (astma itp.).
Jakie korzyści odnoszą sportowcy stosujący efedrynę? Głównie to przyspieszone spalanie tkanki tłuszczowej (średnio dodatkowe 50 - 150 kcal na dzień). Pobudzenie psychoruchowe w okresie kiedy zawodnik jest wycieńczony dietą też jest mile widziane (możliwość przeprowadzenia solidnego treningu na ostrym zmęczeniu),ponadto w sportach gdzie liczy się ilość podniesionego ciężaru niewątpliwym atutem jest jednorazowa stymulacja do pracy większej ilości włókien mięśniowych (zwiększona siła o 5% - 10%).
Dawkowanie jest tak różne jak różni są zawodnicy stosujący ten specyfik. Kulturyści często przyjmują ją w dawce 2-3 • 25-60 mg , łącząc z 200 -600mg kofeiny i 300 - 500mg kwasu acetylosalicylowego (aspiryny),najlepiej na 0,5 godziny przed posiłkiem lub 1 godzinę przed planowanym treningiem.
Kolarze, sportowcy uprawiający sztuki walki i gry zespołowe potrafią brać 200mg efedryny i osiągać takie pobudzenie że tętno jest bliskie 220 uderzeń na minutę , co jest bardzo bliskie migotaniu komór (dawki takie przyjmowane są na 1 godzinę przed treningiem lub zawodami )
SKUTKI UBOCZNE :
Niepokój, bezsenność, przyspieszona czynność serca, wzrost ciśnienia tętniczego krwi, nudności, wymioty, ból głowy, poty, osłabienie, drżenia mięśniowe, trudności w oddawaniu moczu, uszkodzenia serca, niewydolność sercowa, przerost gruczołu krokowego, przy dużych dawkach nawet zanotowano gwałtowne zejścia śmiertelne.
KOFEINA- działa wielostronnie farmakologicznie. Łatwo się wchłania i łatwo przenika do ośrodkowego układu nerwowego. Pobudza ośrodek naczynioruchowy, oddechowy i nerwu błędnego.
Powoduje pobudzenie częstość oddechu i zwiększenie pojemności oddechowej. Ponadto rozszerza naczynia poprzez rozluźnienie ich mięśni gładkich. Podobnie jak efedryna przyspiesza akcje serca. Zwiększa siłę skurczu mięśni mięśni poprzecznie prążkowanych, rozszerza oskrzela, zwiększa pobudzenie psychoruchowe, zwiększa wydajność procesów myślowych , pobudza wydzielanie soków żołądkowych. Wszystkie te efekty osiąga między innymi dlatego że w sposób synergistyczny z efedryną stymuluje wydzielanie w korze nadnerczy adrenaliny. Kofeina ułatwia uwalnianie wapnia zgromadzonego w komórce co prowadzi do bardziej skutecznego stymulowania mięśni do pracy.
Niewątpliwie można stwierdzić z całą stanowczością że kofeina w połączeniu z efedryną i kwasem acetylosalicylowym jest jednym z najlepszych „spalaczy" tłuszczu. Można spekulować nawet nad tym, że są to związki o działaniu anabolicznym ( spalając wolne kwasy tłuszczowe oszczędzają glikogen mięśniowy i aminokwasy - szczególnie cukrotwórcze ).Działają zresztą podobnie do clenbuterolu, który można by również przyporządkować w pewien sposób do klasy stymulantów( oddziaływanie na receptory β2 adrenergiczne i powodowanie wypustu adrenaliny)
Z tego względu że kofeina ściśle związana jest z niektórymi kulturami (picie kawy, herbaty lub innych napoi zawierających wyżej omawianą substancje) jej stosunek w testach antydopingowych określony jest ilościowo. To znaczy że koncentracja kofeiny lub jej metabolitu metaloksantyny w moczu nie może być większa niż12 mikrogramów na jeden mililitr. Aby uzyskać takie stężenie należałoby w ciągu 2 godzin wypić od 6 do 8 filiżanek kawy (przypomnę że jedna filiżanka zawiera od 80mg do120mg kofeiny).Jest to liczba wysoce uśredniona gdyż należy również brać pod uwagę wiele innych czynników, jak chociażby wagę ciała , płeć, metabolizm itp.
Należało by dodać że w mieszance zwanej popularnie ECA, kwas acetylosalicylowy odgrywa równie doniosłą role. Stanowi swego rodzaju katalizator zwiększenia procesów termogenicznych(rozrzedza krew i zmniejsza ilość prostaglandyn , co jak udowodniono naukowo są odpowiedzialne za tworzenie się tkanki tłuszcowej).
O dawkowaniu nadmieniono przy opisie efedryny.
Na dzień dzisiejszy z lecznictwa kofeina jest wycofywana na rzecz innych substancji.Stosowana była w bólach głowy i przy przeziębieniach.
SKUTKI UBOCZNE : nudności, ból głowy, bezsenność, nadmierne zażywanie może prowadzić do uzależnienia, drażliwość, nerwica lękowa, niemiarowość akcji serca i jej przyspieszenie, drżenie rąk, niemożność skoncentrowania uwagi, drgawki, częstomocz, pocenie się, duszność, owrzodzenie błony śluzowej żołądka, po bardzo dużych dawkach zejście śmiertelne.
AMFETAMINY-amfetamina, deksamfetamina, dimetamfetamina (dimetylamfetamina), hydroksyamfetamina, metafetamina, etylamfetamina, metoksydimetylamfetamina, parahydroksyamfetamina.
Co prawda specyfiki pochodzące z tej grupy środków raczej nie są stosowane przez kulturystów lub sportowców siłowych, to jednak należy wyjaśnić jak działają te najpopularniejsze z substancji dopingujących stosowanych nie tylko w sporcie.
Są środkami silnie stymulującymi oun za pośrednictwem bardzo mocno zwiększonego wydzielania noradrenaliny i dopaminy. Efekty są takie jak np. przy efedrynie tylko o wiele mocniejsze. Zwiększa się pobudzenie psychoruchowe, wyostrzają się zmysły, zwiększa się stan czuwania, wzmaga się koncentracja, zwiększony przepływ krwi przez mięśnie powoduje między innymi wzrost ich możliwości wysiłkowych. Często osoby będące pod wpływem amfetamin przekraczają bariery fizjologiczne kosztem zdrowia. Ta grupa środków podobnie do innych stymulantów znosi łaknienie.
Zawodnicy będący pod wpływem „amfy" posiadają zwiększoną odporność psychiczną, większą moc fizyczną i mechaniczną. Wszystkie cechy motoryczne są podwyższone(siła, szybkość, wytrzymałość).
Wszystkie systemy energetyczne zaangażowane są w dostarczanie mocy: system ATP-CP, system mleczanowy i system tlenowy.
Są to środki wysoko termogeniczne(podnoszą ciepłotę ciała, angażując jako główne źródło energii wolne kwasy tłuszczowe).Substancje te były stworzone zresztą dla leczenia ludzi z nadwagą ciała i żołnierzy uzależnionych od morfiny(pogłoski mówią że były również stosowane przez oddziały specjalne wojsk Stanów Zjednoczonych w operacjach na terytorium Wietnamu).
Były dawniej stosowane też w tzw. Narkolepsji i zaburzeniach koncentracji u dzieci.
Takie pochodne amfetaminy jak metamfetamina (Speed ) i metylenodioxyamfetamina (ecstasy ) są używane w celu poprawy nastroju. Przyjmowane są doustnie w postaci tabletek lub proszku, w inhalacji lub wstrzykiwane.
SKUTKI UBOCZNE :
Bóle głowy, zawroty, bezsenność, niepokój, zaburzenia psychiczne, halucynacje, wysypka na skórze, owrzodzenia, uszkodzenie mózgu, poprzez rozregulowanie aparatu termoregulacji i gwałtowne przegrzanie organizmu może dojść do gwałtownego zgonu podczas treningu lub zawodów(ewentualnie tańca jeżeli amfetamina była użyta w celach towarzyskich.
KOKAINA -alkaloid tropanowy, pochodzi z liści peruwiańskich krasnodrzewów Erythroxylon Coca i Erythroxyloceae ( krzewy koki ). Kokaina kurczy naczynia krwionośne podobnie jak inne substancje działające na układ sympatyczny i po wchłonięciu pobudza ośrodkowy układ nerwowy. Najpierw dochodzi do porażenia ośrodków odpowiedzialnych za hamowanie, następnie stymuluje uwalnianie niesamowitych ilości neurotransmiterów katecholaminowych ( noradrenaliny i dopaminy ) w mózgu i blokuje ich resorpcję wzrotną.
Pobudzenie układu nerwowego doprowadza do zwiększonej wiary w siebie, podniesienia sprawności fizycznej i intelektualnej. Jak również do euforii przypominającej orgazm.
Kokaina przyjmowana jest przeważnie w postaci zasadowej, palona z tytoniem lub konopiami indyjskimi ( freebased, cocaine, crack, jumbo, rock ). Brykiety palone są również w fajce ( w 80% stanowią czystą kokainę ). Crack uzależnia dużo szybciej niż inne odmiany kokainy. Po zażyciu efekt błogostanu pojawia się po 4-6 sekundach i trwa od 5 do 7 minut. Po przeminięciu euforii wytwarza się stan silnej depresji który każe znowu sięgnąć po stymulant. Wątroba jednak szybko przyzwyczaja się do substancji (produkuje zwiększoną ilość enzymów dezaktywujących kokainę ) poprzez co aby mogły być odczuwalne skutki działania sportowiec jest zmuszony zrobić przerwę w zażywaniu albo zwiększyć dawkę.
Kokaina (chlorowodorek metylobenzoiloekgoniny ) jest substancją bardzo silną lecz posiadającą krótki okres półtrwania ( o wiele krócej działa niż efedryna lub nawet metyloksantyna ).
W medycynie stosowana jest tylko odmiejscowo, w laryngologii i okulistyce ( ze względu na swój duży potencjał uzależniający ).W postaci chlorowodorku lub siarczanu kokaina podawana jest na błony śluzowe w celu znieczulenia ( efekt trwa przeważnie 20 minut lub dłużej w zależności od stężenia i biodostępności ).Działanie znieczulające zależy od dwóch grup estrowych.
Krzewy kokainowe uprawiane są w strefie tropikalnej, głównie na terenie Peru i Boliwii.
Liście koki używane były przez Inków już w czasach podbojów Hiszpańskich .Usuwały zmęczenie, pragnienie i głód ( w dzisiejszy czasach palacze cracku mogą nawet nie zauważyć głodu i pragnienia przez cały dzień ).Indianie mieszali liście koki z popiołem prosa, wapnem i robiono z nich kuleczki do ssania. Inkowie znali skutki uboczne i dlatego kokaina dostępna była dla niewielkiej rzeszy społeczeństwa tj. szlachty, żołnierzy, słynnych długodystansowych biegaczy, jak również w drodze wyjątku mężczyzną z niższych kast przy ciężkich pracach i świętach. Kobiety miały całkowity zakaz zażywania liści koki.
Działania uboczne sprowadzają się do : szybkiego uzależnienia (najszybciej drogą wziewną ), duże dawki powodują ostre zatrucia i śmierć. Osoby uzależnione cierpią na zaburzenia pamięci, zmęczenie, depresje, bezsenność, stany paranoidalne, utratę popędu płciowego, skłonności samobójcze, wachania nastroju ( od stanów depresyjnych po przypływy gwałtowności.
W skład efektów ubocznych wchodzą również zaburzenia oddechowe, mózgowe, sercowo krążeniowe (między innymi wzrost ciśnienia krwi grożącego wylewem ).
Można przytoczyć również to że często dochodzi do różnego rodzaju zakażeń spowodowanych zanieczyszczonymi brykietami kokainowymi.
Gwałtowne odstawienie kokainy jest nie możliwe gdyż uzależnienie sięga poziomu komórkowego w układzie nerwowym co mogłoby spowodować zejście śmiertelne z powodu braku homeostazy w ustroju. Organizm człowieka odstawiającego narkotyk ma rozregulowane podstawowe funkcję fizjologiczne. Substancje czynne kokainy zajmują miejsce niektórych neurotransmiterów co prowadzi do ujemnego sprzężenia.
SALBUTAMOL - wyjątkowym lekiem, gdyż należy do klasy środków stymulujących i anabolicznych.
Wykazuje podobieństwo do anabolicznej substancji klenbuterol hydrochloride.
Czyli oprócz działania anabolicznego, posiada jak większość stymulantów aktywność lipotropową.
W odróżnieniu od innych tego typu preparatów stymuluje bardziej wybiórczo receptory β2 adrenergiczne. Należy więc do tak zwanych bezpośrednio działających amin sympatykomimetycznych, które są pochodną saligeniny. Działa w czasie 6 godzin, głównie na oskrzela. W medycynie stosowany jest przede wszystkim w dychawicy oskrzelowej, stanach skurczowych oskrzeli, przewlekłym zapaleniu oskrzeli i rozedmie płuc. Jest również stosowany w patologii ciąży np. przedwczesny poród.
Drogi podawania to : doustna, dożylna, wziewna.
W sporcie zażywany jest głównie w celu zwiększenia siły i masy mięśniowej oraz redukcji zbędnej tkanki tłuszczowej (podobnie jak klenbuterol ).
Nie reaguje z receptorami androgennymi (receptory hormonów męskich ) lecz zwiększa efektywność enzymów proteokinazy jednoczesnym zwiększonym transportem aminokwasów do komórki. Chamuje również działanie proteolitycznych enzymów komórkowych co łącznie prowadzi do dodatniego bilansu azotowego. Mówi się w środowisku sportowym że β agoniści hamują wydzielanie przez organizm kortyzolu ( hormonu stresu odpowiedzialnego za rozpad tkanki mięśniowej ). Prawdopodobnie z tego względu występuje mniejsza aktywność enzymów proteolitycznych.
Wyżej opisany sympatykomimetyk zwiększa bezpośrednio wzrost mRNA aktyny i miozyny. Stymuluje również transkrypcje i translakcje co prowadzi do syntezy białka.
W tkance tłuszczowej natomiast dochodzi do rozpadu trójglicerydów. W wyniku liolizy do krwi przedostają się wolne kwasy tłuszczowe które w tej sytuacji stanowić będą dla organizmu główne źródło energii ( prawdopodobnie poprzez zamianę kwasów tłuszczowych na tzw. Ketokwasy.
Podczas tych procesów oszczędzany będzie glikogen mięśniowy a szkielety węglowe aminokwasów ( szczególnie BCAA - aminokwasów rozgałęzionych) nie będą stanowić już w tak dużym stopniu alternatywnego źródła energii ( będzie nim tłuszcz ). Prawdopodobnie enzymy niszczące tkankę mięśniową nie będą miały możliwości działania dzięki stabilizacji błon biologicznych lizosomów.
Wydawać by się mogło że salbutamol i jemu podobne związki stanowią idealny środek do wzrostu „chudej tkanki mięśniowej". Nie jest hormonem więc nie doprowadza do negatywnej huśtawki hormonalnej w organizmie.
Lecz jak mawiają doktorzy medycyny , „substancja aktywna biologicznie posiada również skutki uboczne, bo gdyby ich niemiała to by była substancją co najwyżej wywołującą efekty placebo".
I tak również salbutamol będzie miał skutki uboczne, a są nimi : zaburzenia rytmu serca, bezsenność, drażliwość, drżenie i skurcze mięśni, bóle głowy, aż do gwałtownego zgonu włącznie.
Gdyby sportowcy stosowali dawki terapeutyczne prawdopodobnie do niczego takiego by nie doszło. W sporcie wyczynowym jednak, salbutamol przyjmuje się w ilościach które stanowią dziesięciokrotność dawek terapeutycznych. Rozsądna ilość salbutamolu stosowana np. w dychawicy oskrzelowej to 0,004 3-4 * dziennie, można stopniowo zwiększyć do 0,008 jeżeli wcześniej zastosowana dawka nie przynosi pożądanych efektów (należy zachować co najmniej kilkugodzinną przerwę ).
Zawodnicy których stan zdrowia tego wymaga, mogą stosować formę wziewną tego leku pod warunkiem przedstawienia zaświadczenia lekarskiego przed zawodami.
NIKETAMID - lek z rodziny substancji psychotropowych, pochodna kwasu nikotynowego, należy również do grupy leków cucących. Działa na ośrodek naczynioruchowy i oddechowy w rdzeniu przedłużonym. W bardzo dużych dawkach pobudza również silnie korę mózgową.
Niektórzy sportowcy łączyli niketamid razem z kofeiną i efedryną. Przy takim zestawieniu dochodziło do silnego pobudzenia psychoruchowego i innych efektów które są wspólne dla większości tego typu leków np. przyspieszenie czynności serca, wzrost ciśnienia tętniczego, nudności, ból głowy, drżenie rąk, niemożność skupienia, bezsenność.
Lek teraz już rzadko stosowany w medycynie, wyjątkowo jako lek uzupełniający w dychawicy oskrzelowej, podciśnieniu tętniczym i w zatruciach odurzającymi lekami przeciwbólowymi.
STRYCHNINA - silnie trujący alkaloid porażający ośrodek oddechowy. Czerpana głównie z nasion „kulczyby"( oprócz strychniny kulczyba zawiera również brucynę ).Alkaloidy te są używane w lecznictwie jako substancje goryczowe. Pobudzają wydzielanie soku żołądkowego poprawiając łaknienie i trawienie. Strychnina wchłania się szybko z przewodu pokarmowego powodując pobudzenie. Zwiększa percepcje wrażeń zmysłowych. Podobnie do innych stymulantów pobudza ośrodki oddechowy, naczynioruchowy i nerwu błędnego.
W medycynie stosowana raczej sporadycznie. Większość lekarzy uważa za wątpliwe efekty jej stosowania ( zostały wynalezione leki które są bardziej skuteczne a przy tym bardziej bezpieczne ).
Należy jednak zaznaczyć że strychnina posiada długą historie jako nowożytny środek dopingujący. Stosowanie jej pochłonęło niejedno istnienie ludzkie. Największą jednak popularnością cieszyła się chyba w kolarstwie, mieszano ją często z innymi lekami np. alkocholem.
Z kolarstwa wywodzi się również nazwa „mieszanka szalonego Belga". Taka cudowna mikstura składała się ze strychniny i wszelakich możliwych stymulantów . Często zażywanie jej kończyło się śmiercią ( bo jak mawiali kolarze „ lepiej być martwym niż drugim’’ )
INNE SUBSTANCJE PRZYPORZĄDKOWANE DO KLASY STYMULUJĄCYCH ŚRODKÓW DOPINGOWYCH :
- AMFEPRAMON, -AMINEPTYNA, -AMIFENAZOL, -BAMBUTEROL, -BROMANTAN, -BUPROPION, -ETAMIWAN, -FENDYMETRAZYNA, -FENETYLINA, -FENFLURAMINA, -FENKAMFAMINA, -FENTERNINA, -FENYLEFRYNA, -FOLEDRYNA, -FORMOTEROL, -HEPTAMINOL, -KARFEDON, -KROPROAMID, -MEFENOREKS, -MEFENTERMINA, -MESOCARB, -METOKSYFENAMINA, -METYLFENIDAD, -NORFENFLURAMINA, -PEMOLINA, -PENTETRAZOL, -PIPRADROL, -PROLINTAN, -REPROTEROL, -SALMETEROL, -SELEGILINA, -TERBUTALINA, oraz związki pokrewne
Na dzien dzisiejszy wiadomo ze w kazdym sporcie stosowane sa srodki dopingujace, tyle ze stosowanie zwiazane jest ze specyfikacja danego sportu.
Czesto jest tak ze srodki ktore na pozor sa przypisane sportom wytrzymalosciowym wchodza do uzycia w dyscyplinach silowych lub szybkosciowo silowych.
Faktem powinno byc rowniez to ze coraz wiecej ludzi nie zwiazanych ze sportem siega po w.w. substancje aby uzyskac dzieki temu sprawniejsze i ladniejsze cialo.
Mlodzi ludzie, juz w wieku nastu lat zaczynaja stosowanie tychze aby uzyskac np akceptacje spoleczna(grupy). A starsi mezczyzni i nie tylko(kobiety rowniez) dzieki stosowaniu SAA i tym podobnych chca wrocic do utraconej mlodosci.
Z moich badan wynika ze cwiczacy na silowni i klubach roznych dyscyplin siegaja az w 40-45% po SAA i podobne.
Wiec ten art jest poswiecony tym osobom ktore w jakis(mniejszy lub wiekszy) sposob chcialyby poszerzyc wiedze o temat dopingu.
Milej lektury.
STERYDY I INNE ŚRODKI DOPINGUJĄCE
(Definicja dopingu )
I ZAKAZANE KLASY ŚRODKÓW DOPINGUJĄCYCH
A. STYMULANTY (opis )
-efedryna
-kofeina
-amfetaminy
-salbutamol
-kokaina
-niketamid
-strychnina
-inne
B. NARKOTYKI ( opis )
- morfina
-diamorfina (heroina)
-dekstromoramid
-hydrokodon
-metadon
-petydyna
-inne
C. ŚRODKI ANABOLICZNE
1. STEROIDY ANABOLICZNO-ANDROGENNE
-testosteron (co to jest, jak działa, krótka historia )
-sterydy anaboliczno androgenne (budowa, jak działają, metody przyjmowania, rodzaje,
krótka historia, łączenie substancji)
-charakterystyka substancji
1. Equipose, Boldene, Boldenone, Verbolon, Androbolic,Boldabol, Boldenol-100,
(Boldenone undecylenate)
2. Dihydrotestosteron i jego pochodne
-Miotonal(Furazabol)
-Masteron, Silabolin(drostanolonu propionian)
3.Proviron 25(Masterolon)
4.Metanabol, Metandrosienolon, Bionabol (Metandienone)
5.Primobolan, Primobolan depot, Primobolan-S,(Metenolon-metylandrostenolon)
6.Deca-durabolin, Anadur, Decabolin, Durabolin, Dynabolon, Retabolil, Retabolin,
Superanabolon,(Nandrolon)
7.Parabolan, Finaject, Finaplix, Finajet, Finabol-30(Trenbolone)
8.Oxandrolon, Anavar, Lonavar,(Oxandrolon)
9.Anapolon 50, Anadrol, Hemogenin, Oxitosona, Plenastril, Synasteron(Oksymetolon)
10.Winstrol, Winstrol depot, Winstrol-V, Stromba, Winsteroid(Stanozolol)
11.Testosteronu pochodne β estrowe
-Testosteron prolongatum(enantat)
-Testosteron propinicum(propionat)
-Testosteron cypionat
-Testosteron heptylat
12.Pochodne testosteronu stosowane doustnie
-Andriol, Undestor,(Undecylenian testosteronu)
-Mesteron(Metylotestosteron)
13.Kombinacje różnych estrów pochodnych testosteronu
-Sustanon
-Omnadren 250
-Testanat 10%
-Testoviron depot
14.Halotestin, Android-F, Oral Tetryl, Afluteston(Fluoksymesteron)
15.Esiclene, Hubernol, Metanor, Formyldienolone(Formebolon)
16.Lutalyse(Prostoglandin F2 alfa- PGF 2)
Inne substancje stosowane przy cyklach steroidowych i po ich zakończeniu
17. Nolvadex, Nolvadex-D(tamoxifenu cytrynian)
18. Clostilbegyt, Clomid(Clomifenu cytrynian)
19. Aminoglutetimid, Cytadren(Aminoglutetimid)
20. Femara(Letrozole)
22. Armidex (Anastrozole)
23. Proscar(Finasteryd)
SKUTKI UBOCZNE STOSOWANIA STERYDÓW ANABOLICZNO ANDROGENNYCH
-uszkodzenia układu trawiennego
-uszkodzenia układu krążenia
-negatywne skutki względem układu hormonalnego i płciowego
-patologie psychiczne
-choroby skórne
-uszkodzenia aparatu ruchu
1. BETA 2 AGONIŚCI „inne środki anaboliczne"
-budowa i działanie
-charakterystyka substancji
*klenbuterol
*salbutamol
D. DIURETYKI
-opis, działanie
*furosemid np. furosemid, lasix
*hydrochlorotiazyd np. esidrex
*spironolakton np. aldactone
- inne środki moczopędne
E. HORMONY PEPTYDOWE I ICH ANALOGI
1. HCG GONADOTROPINA KOSMÓWKOWA
( opis, działanie )np. biogonadyl, pregnyl
2. PRZYSAKOWE I SYNTETYCZNE GONADOTROPINY
3. KORTYKOTROPINA
4. HORMON WZROSTU (SOMATOTROPINA, HGH, Rh HGH )
Opis,działanie np. genotropin, norditropin
5. INSULINOPODOBNY CZYNNIK WZROSTU
Opis
6. ERYTROPOETYNA (EPO)
Opis
7. INSULINA
Opis
II ZAKAZANE METODY DOPINGU
1. DOPING KRWIĄ
Opis
2. DOSTARCZANIE SZTUCZNYCH NOŚNIKÓW TLENU LUB EKSPANDERÓW OSOCZA
3. MANIPULACJE FARMAKOLOGICZNE , FIZYCZNE I CZEMICZNE
Opis
III KLASY ZAKAZANYCH ŚRODKÓW W PEWNYCH OKOLICZNOŚCIACH I DYSCYPLINACH
A. ALKOCHOL
B. KANABINOIDY
C. ŚRODKI ZNIECZULAJĄCE MIEJSCOWO
D. GLUKOKORTYKOSTEROIDY
E. BETA BLOKERY
STERYDY ANABOLICZNO- ANDROGENNE I INNE ŚRODKI DOPINGUJĄCE
Dopingiem można określić podawanie osobom zdrowym i zażywanie przez osoby zdrowe substancji zewnątrz pochodnych lub fizjologicznych w jakiejkolwiek bądź postaci w nadmiernych dawkach lub niewłaściwymi drogami wyłącznie w celu sztucznego i nieuczciwego spotęgowania ich osiągnięć sportowych .Jeżeli niezbędne jest zastosowanie leczenia substancjami , które swym działaniem lub zależnie od dawkowania mogą wzmóc fizyczne możliwości ponad normalny poziom, to fakt taki należy uznać za doping dający podstawę do usunięcia zawodnika z zawodów sportowych.
(definicja opracowana na Międzynarodowej Konferencji Antydopingowej w Strasburgu w 1963 roku i uzupełniona w Madrycie )
MATERIAŁY ZAWARTE W TYM OPRACOWANIU W ŻADEN SPOSÓB NIE POWINNY BYĆ WYKORZYSTYWANE JAKO POMOC W STOSOWANIU NIEDOZWOLONYCH SUBSTANCJI FARMAKOLOGICZNYCH , MOGĄ BYĆ PRZYDATNE JEDYNIE OSOBOM KTÓRE MAJĄ ZAMIAR POSZERZYĆ SWOJĄ WIEDZE O PROBLEMIE SPOŁECZNYM JAKIM JEST DOPING STOSOWANY JUŻ NIE TYLKO W SPORCIE.Jednym z najpopularniejszych podziałów dopingu jest farmakologiczny podział Ariënsa:
doping farmakologiczny długotrwały: polega na stosowaniu środków dopingujących, w tym przypadku sterydów anaboliczno androgennych, hormonów peptydowych, i glikoproteinowych lub też innych podobnie działających środków przez wiele tygodni a nawet miesięcy. Tego rodzaju doping stosowany jest przede wszystkim w sportach siłowych , szybkościowo siłowych i wytrzymałościowo siłowych np. podnoszenie ciężarów ,trójboju siłowym, kulturystyce, lekko atletyce, sportach walki itp.
Doping farmakologiczny krótkotrwały: stosowany jest przede wszystkim w dyscyplinach wytrzymałościowych i szybkościowych np. w kolarstwie, hokeju, piłce nożnej .Polega on na jednorazowym przyjęciu niedozwolonego środka przed lub w trakcie zawodów np. amfetamina, efedryna itp.
Trzeba jednak zaznaczyć że na dzień dzisiejszy wiadomym jest, że substancje które kiedyś przypisywane były danym dyscyplinom sportu znalazły odpowiednie zastosowanie w sportach które na pierwszy rzut oka nie mają z nimi nic wspólnego. Przykładem może być zastosowanie narkotycznych środków przeciwbólowych i stymulantów w kulturystyce lub podnoszeniu ciężarów.
Niniejsze opracowanie opierać będzie się na klasyfikacji podawanej i uzupełnianej na bieżąco co rok przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski .Jednakże największa uwaga skierowana będzie na środki wykorzystywane w sportach siłowych lub też takich sportach gdzie siła i szybkość są jednymi z cech motorycznych które mają niebagatelny wpływ na końcowy wynik.
I. ZAKAZANE KLASY ŚRODKÓW DOPINGUJĄCYCH
A. STYMULANTY
Są to substancje zwiększające aktywność psychoruchową. Naśladują działanie układu nerwowego (części zwanej sympatyczną ) i dlatego też większość tych substancji nazywana jest sympatykomimetykami lub adrenomimetykami (działanie na receptory adrenergiczne i wydzielanie noradrenaliny).Prawie idealnie naśladują aminy katecholowe . Zażywane są przez sportowców przede wszystkim ze względu na łatwe eliminowanie zmęczenia . Ponadto niektóre z nich oprócz zwiększenia wytrzymałości , poprawiają również wyniki siłowe ( średnio o 5%- 10% ).
Można z całym przekonaniem pokusić się o stwierdzenie że to właśnie ta grupa środków zapoczątkowała wyścig dopingowy w sporcie nowożytnym.
Na liście substancji stymulujących znajduje się ogromna liczba środków, jednakże na początku skupimy się na najpopularniejszych z nich jakie znalazły swoje zastosowanie w sportach siłowych i kulturystyce.
EFEDRYNA - jest chyba najbardziej znaną substancją pobudzającą (jeszcze do niedawna w Stanach Zjednoczonych sprzedawana była w każdym sklepie z odżywkami jako dobry środek na spalanie tkanki tłuszczowej ), oczywiście poza amfetaminą itp.
Należy jak większość, do amin sympatykomimetycznych. Pobudza receptory ά i β adrenergiczne. Powoduje zwiększenie wydzielania noradrenaliny i przeciwdziała jej wchłanianiu zwrotnemu.
Sama również doskonale naśladuje adrenalinę, łącząc się z wyżej wymienionymi receptorami.
Na układ krążenia i mięsień sercowy wpływ ma podobny do epinefryny, lecz słabszy.
Zwiększa przepływ krwi przez naczynia mózgowe, wieńcowe i mięśnie prążkowane.
Ponadto rozluźnia mięśnie gładkie oskrzeli, powoduje hiperglikemie , zwiększa ciśnienie krwi (poprzez obkurczenie naczyń krwionośnych , zwiększenie częstotliwości i mocy skurczów serca).
Rozluźnia mięśnie gładkie przewodu pokarmowego ( spada perystaltyka jelit-dochodzi do swojego rodzaju upośledzenia układu pokarmowego).
Niektórzy sportowcy doświadczali efekt braku łaknienia przy zażywaniu efedryny ( co mogło być korzystne w sytuacji kiedy sportowiec był na diecie redukcyjnej np. przed zawodami)
Suplementacja takim specyfikiem podnosi poziom glukozy i laktozy, mobilizuje wolne kwasy tłuszczowe jako materiał energetyczny i zwiększa zużycie tlenu.
Jeżeli stężenie w moczu przekroczy 10 mikrogramów na mililitr to wynik kontroli antydopingowej dla pechowego posiadacza danej próbki będzie pozytywny ( 5 mikrogramów dla katyny,25 mikrogramów dla pseudoefedryny i fenylpropanolaminy ).
Efedrynę znaleźć można w wielu lekach (szczególnie na kaszel i przeciw przeziębieniowych ),ponadto jak już wcześniej wspomniano do niedawna sprzedawana była w Ameryce Północnej jako wyciąg z chińskiego ziela o nazwie Ma-Huang (Przęśl Skrzypowata).Czysta postać, a mianowicie chlorowodorek efedryny (syntetyczna substancja) nawet w tak „demokratycznym" państwie jak USA był niedostępny dla zwykłego sportowca.
W lecznictwie głównie stosowana jest jako lek antyhistaminowy (astma itp.).
Jakie korzyści odnoszą sportowcy stosujący efedrynę? Głównie to przyspieszone spalanie tkanki tłuszczowej (średnio dodatkowe 50 - 150 kcal na dzień). Pobudzenie psychoruchowe w okresie kiedy zawodnik jest wycieńczony dietą też jest mile widziane (możliwość przeprowadzenia solidnego treningu na ostrym zmęczeniu),ponadto w sportach gdzie liczy się ilość podniesionego ciężaru niewątpliwym atutem jest jednorazowa stymulacja do pracy większej ilości włókien mięśniowych (zwiększona siła o 5% - 10%).
Dawkowanie jest tak różne jak różni są zawodnicy stosujący ten specyfik. Kulturyści często przyjmują ją w dawce 2-3 • 25-60 mg , łącząc z 200 -600mg kofeiny i 300 - 500mg kwasu acetylosalicylowego (aspiryny),najlepiej na 0,5 godziny przed posiłkiem lub 1 godzinę przed planowanym treningiem.
Kolarze, sportowcy uprawiający sztuki walki i gry zespołowe potrafią brać 200mg efedryny i osiągać takie pobudzenie że tętno jest bliskie 220 uderzeń na minutę , co jest bardzo bliskie migotaniu komór (dawki takie przyjmowane są na 1 godzinę przed treningiem lub zawodami )
SKUTKI UBOCZNE :
Niepokój, bezsenność, przyspieszona czynność serca, wzrost ciśnienia tętniczego krwi, nudności, wymioty, ból głowy, poty, osłabienie, drżenia mięśniowe, trudności w oddawaniu moczu, uszkodzenia serca, niewydolność sercowa, przerost gruczołu krokowego, przy dużych dawkach nawet zanotowano gwałtowne zejścia śmiertelne.
KOFEINA- działa wielostronnie farmakologicznie. Łatwo się wchłania i łatwo przenika do ośrodkowego układu nerwowego. Pobudza ośrodek naczynioruchowy, oddechowy i nerwu błędnego.
Powoduje pobudzenie częstość oddechu i zwiększenie pojemności oddechowej. Ponadto rozszerza naczynia poprzez rozluźnienie ich mięśni gładkich. Podobnie jak efedryna przyspiesza akcje serca. Zwiększa siłę skurczu mięśni mięśni poprzecznie prążkowanych, rozszerza oskrzela, zwiększa pobudzenie psychoruchowe, zwiększa wydajność procesów myślowych , pobudza wydzielanie soków żołądkowych. Wszystkie te efekty osiąga między innymi dlatego że w sposób synergistyczny z efedryną stymuluje wydzielanie w korze nadnerczy adrenaliny. Kofeina ułatwia uwalnianie wapnia zgromadzonego w komórce co prowadzi do bardziej skutecznego stymulowania mięśni do pracy.
Niewątpliwie można stwierdzić z całą stanowczością że kofeina w połączeniu z efedryną i kwasem acetylosalicylowym jest jednym z najlepszych „spalaczy" tłuszczu. Można spekulować nawet nad tym, że są to związki o działaniu anabolicznym ( spalając wolne kwasy tłuszczowe oszczędzają glikogen mięśniowy i aminokwasy - szczególnie cukrotwórcze ).Działają zresztą podobnie do clenbuterolu, który można by również przyporządkować w pewien sposób do klasy stymulantów( oddziaływanie na receptory β2 adrenergiczne i powodowanie wypustu adrenaliny)
Z tego względu że kofeina ściśle związana jest z niektórymi kulturami (picie kawy, herbaty lub innych napoi zawierających wyżej omawianą substancje) jej stosunek w testach antydopingowych określony jest ilościowo. To znaczy że koncentracja kofeiny lub jej metabolitu metaloksantyny w moczu nie może być większa niż12 mikrogramów na jeden mililitr. Aby uzyskać takie stężenie należałoby w ciągu 2 godzin wypić od 6 do 8 filiżanek kawy (przypomnę że jedna filiżanka zawiera od 80mg do120mg kofeiny).Jest to liczba wysoce uśredniona gdyż należy również brać pod uwagę wiele innych czynników, jak chociażby wagę ciała , płeć, metabolizm itp.
Należało by dodać że w mieszance zwanej popularnie ECA, kwas acetylosalicylowy odgrywa równie doniosłą role. Stanowi swego rodzaju katalizator zwiększenia procesów termogenicznych(rozrzedza krew i zmniejsza ilość prostaglandyn , co jak udowodniono naukowo są odpowiedzialne za tworzenie się tkanki tłuszcowej).
O dawkowaniu nadmieniono przy opisie efedryny.
Na dzień dzisiejszy z lecznictwa kofeina jest wycofywana na rzecz innych substancji.Stosowana była w bólach głowy i przy przeziębieniach.
SKUTKI UBOCZNE : nudności, ból głowy, bezsenność, nadmierne zażywanie może prowadzić do uzależnienia, drażliwość, nerwica lękowa, niemiarowość akcji serca i jej przyspieszenie, drżenie rąk, niemożność skoncentrowania uwagi, drgawki, częstomocz, pocenie się, duszność, owrzodzenie błony śluzowej żołądka, po bardzo dużych dawkach zejście śmiertelne.
AMFETAMINY-amfetamina, deksamfetamina, dimetamfetamina (dimetylamfetamina), hydroksyamfetamina, metafetamina, etylamfetamina, metoksydimetylamfetamina, parahydroksyamfetamina.
Co prawda specyfiki pochodzące z tej grupy środków raczej nie są stosowane przez kulturystów lub sportowców siłowych, to jednak należy wyjaśnić jak działają te najpopularniejsze z substancji dopingujących stosowanych nie tylko w sporcie.
Są środkami silnie stymulującymi oun za pośrednictwem bardzo mocno zwiększonego wydzielania noradrenaliny i dopaminy. Efekty są takie jak np. przy efedrynie tylko o wiele mocniejsze. Zwiększa się pobudzenie psychoruchowe, wyostrzają się zmysły, zwiększa się stan czuwania, wzmaga się koncentracja, zwiększony przepływ krwi przez mięśnie powoduje między innymi wzrost ich możliwości wysiłkowych. Często osoby będące pod wpływem amfetamin przekraczają bariery fizjologiczne kosztem zdrowia. Ta grupa środków podobnie do innych stymulantów znosi łaknienie.
Zawodnicy będący pod wpływem „amfy" posiadają zwiększoną odporność psychiczną, większą moc fizyczną i mechaniczną. Wszystkie cechy motoryczne są podwyższone(siła, szybkość, wytrzymałość).
Wszystkie systemy energetyczne zaangażowane są w dostarczanie mocy: system ATP-CP, system mleczanowy i system tlenowy.
Są to środki wysoko termogeniczne(podnoszą ciepłotę ciała, angażując jako główne źródło energii wolne kwasy tłuszczowe).Substancje te były stworzone zresztą dla leczenia ludzi z nadwagą ciała i żołnierzy uzależnionych od morfiny(pogłoski mówią że były również stosowane przez oddziały specjalne wojsk Stanów Zjednoczonych w operacjach na terytorium Wietnamu).
Były dawniej stosowane też w tzw. Narkolepsji i zaburzeniach koncentracji u dzieci.
Takie pochodne amfetaminy jak metamfetamina (Speed ) i metylenodioxyamfetamina (ecstasy ) są używane w celu poprawy nastroju. Przyjmowane są doustnie w postaci tabletek lub proszku, w inhalacji lub wstrzykiwane.
SKUTKI UBOCZNE :
Bóle głowy, zawroty, bezsenność, niepokój, zaburzenia psychiczne, halucynacje, wysypka na skórze, owrzodzenia, uszkodzenie mózgu, poprzez rozregulowanie aparatu termoregulacji i gwałtowne przegrzanie organizmu może dojść do gwałtownego zgonu podczas treningu lub zawodów(ewentualnie tańca jeżeli amfetamina była użyta w celach towarzyskich.
KOKAINA -alkaloid tropanowy, pochodzi z liści peruwiańskich krasnodrzewów Erythroxylon Coca i Erythroxyloceae ( krzewy koki ). Kokaina kurczy naczynia krwionośne podobnie jak inne substancje działające na układ sympatyczny i po wchłonięciu pobudza ośrodkowy układ nerwowy. Najpierw dochodzi do porażenia ośrodków odpowiedzialnych za hamowanie, następnie stymuluje uwalnianie niesamowitych ilości neurotransmiterów katecholaminowych ( noradrenaliny i dopaminy ) w mózgu i blokuje ich resorpcję wzrotną.
Pobudzenie układu nerwowego doprowadza do zwiększonej wiary w siebie, podniesienia sprawności fizycznej i intelektualnej. Jak również do euforii przypominającej orgazm.
Kokaina przyjmowana jest przeważnie w postaci zasadowej, palona z tytoniem lub konopiami indyjskimi ( freebased, cocaine, crack, jumbo, rock ). Brykiety palone są również w fajce ( w 80% stanowią czystą kokainę ). Crack uzależnia dużo szybciej niż inne odmiany kokainy. Po zażyciu efekt błogostanu pojawia się po 4-6 sekundach i trwa od 5 do 7 minut. Po przeminięciu euforii wytwarza się stan silnej depresji który każe znowu sięgnąć po stymulant. Wątroba jednak szybko przyzwyczaja się do substancji (produkuje zwiększoną ilość enzymów dezaktywujących kokainę ) poprzez co aby mogły być odczuwalne skutki działania sportowiec jest zmuszony zrobić przerwę w zażywaniu albo zwiększyć dawkę.
Kokaina (chlorowodorek metylobenzoiloekgoniny ) jest substancją bardzo silną lecz posiadającą krótki okres półtrwania ( o wiele krócej działa niż efedryna lub nawet metyloksantyna ).
W medycynie stosowana jest tylko odmiejscowo, w laryngologii i okulistyce ( ze względu na swój duży potencjał uzależniający ).W postaci chlorowodorku lub siarczanu kokaina podawana jest na błony śluzowe w celu znieczulenia ( efekt trwa przeważnie 20 minut lub dłużej w zależności od stężenia i biodostępności ).Działanie znieczulające zależy od dwóch grup estrowych.
Krzewy kokainowe uprawiane są w strefie tropikalnej, głównie na terenie Peru i Boliwii.
Liście koki używane były przez Inków już w czasach podbojów Hiszpańskich .Usuwały zmęczenie, pragnienie i głód ( w dzisiejszy czasach palacze cracku mogą nawet nie zauważyć głodu i pragnienia przez cały dzień ).Indianie mieszali liście koki z popiołem prosa, wapnem i robiono z nich kuleczki do ssania. Inkowie znali skutki uboczne i dlatego kokaina dostępna była dla niewielkiej rzeszy społeczeństwa tj. szlachty, żołnierzy, słynnych długodystansowych biegaczy, jak również w drodze wyjątku mężczyzną z niższych kast przy ciężkich pracach i świętach. Kobiety miały całkowity zakaz zażywania liści koki.
Działania uboczne sprowadzają się do : szybkiego uzależnienia (najszybciej drogą wziewną ), duże dawki powodują ostre zatrucia i śmierć. Osoby uzależnione cierpią na zaburzenia pamięci, zmęczenie, depresje, bezsenność, stany paranoidalne, utratę popędu płciowego, skłonności samobójcze, wachania nastroju ( od stanów depresyjnych po przypływy gwałtowności.
W skład efektów ubocznych wchodzą również zaburzenia oddechowe, mózgowe, sercowo krążeniowe (między innymi wzrost ciśnienia krwi grożącego wylewem ).
Można przytoczyć również to że często dochodzi do różnego rodzaju zakażeń spowodowanych zanieczyszczonymi brykietami kokainowymi.
Gwałtowne odstawienie kokainy jest nie możliwe gdyż uzależnienie sięga poziomu komórkowego w układzie nerwowym co mogłoby spowodować zejście śmiertelne z powodu braku homeostazy w ustroju. Organizm człowieka odstawiającego narkotyk ma rozregulowane podstawowe funkcję fizjologiczne. Substancje czynne kokainy zajmują miejsce niektórych neurotransmiterów co prowadzi do ujemnego sprzężenia.
SALBUTAMOL - wyjątkowym lekiem, gdyż należy do klasy środków stymulujących i anabolicznych.
Wykazuje podobieństwo do anabolicznej substancji klenbuterol hydrochloride.
Czyli oprócz działania anabolicznego, posiada jak większość stymulantów aktywność lipotropową.
W odróżnieniu od innych tego typu preparatów stymuluje bardziej wybiórczo receptory β2 adrenergiczne. Należy więc do tak zwanych bezpośrednio działających amin sympatykomimetycznych, które są pochodną saligeniny. Działa w czasie 6 godzin, głównie na oskrzela. W medycynie stosowany jest przede wszystkim w dychawicy oskrzelowej, stanach skurczowych oskrzeli, przewlekłym zapaleniu oskrzeli i rozedmie płuc. Jest również stosowany w patologii ciąży np. przedwczesny poród.
Drogi podawania to : doustna, dożylna, wziewna.
W sporcie zażywany jest głównie w celu zwiększenia siły i masy mięśniowej oraz redukcji zbędnej tkanki tłuszczowej (podobnie jak klenbuterol ).
Nie reaguje z receptorami androgennymi (receptory hormonów męskich ) lecz zwiększa efektywność enzymów proteokinazy jednoczesnym zwiększonym transportem aminokwasów do komórki. Chamuje również działanie proteolitycznych enzymów komórkowych co łącznie prowadzi do dodatniego bilansu azotowego. Mówi się w środowisku sportowym że β agoniści hamują wydzielanie przez organizm kortyzolu ( hormonu stresu odpowiedzialnego za rozpad tkanki mięśniowej ). Prawdopodobnie z tego względu występuje mniejsza aktywność enzymów proteolitycznych.
Wyżej opisany sympatykomimetyk zwiększa bezpośrednio wzrost mRNA aktyny i miozyny. Stymuluje również transkrypcje i translakcje co prowadzi do syntezy białka.
W tkance tłuszczowej natomiast dochodzi do rozpadu trójglicerydów. W wyniku liolizy do krwi przedostają się wolne kwasy tłuszczowe które w tej sytuacji stanowić będą dla organizmu główne źródło energii ( prawdopodobnie poprzez zamianę kwasów tłuszczowych na tzw. Ketokwasy.
Podczas tych procesów oszczędzany będzie glikogen mięśniowy a szkielety węglowe aminokwasów ( szczególnie BCAA - aminokwasów rozgałęzionych) nie będą stanowić już w tak dużym stopniu alternatywnego źródła energii ( będzie nim tłuszcz ). Prawdopodobnie enzymy niszczące tkankę mięśniową nie będą miały możliwości działania dzięki stabilizacji błon biologicznych lizosomów.
Wydawać by się mogło że salbutamol i jemu podobne związki stanowią idealny środek do wzrostu „chudej tkanki mięśniowej". Nie jest hormonem więc nie doprowadza do negatywnej huśtawki hormonalnej w organizmie.
Lecz jak mawiają doktorzy medycyny , „substancja aktywna biologicznie posiada również skutki uboczne, bo gdyby ich niemiała to by była substancją co najwyżej wywołującą efekty placebo".
I tak również salbutamol będzie miał skutki uboczne, a są nimi : zaburzenia rytmu serca, bezsenność, drażliwość, drżenie i skurcze mięśni, bóle głowy, aż do gwałtownego zgonu włącznie.
Gdyby sportowcy stosowali dawki terapeutyczne prawdopodobnie do niczego takiego by nie doszło. W sporcie wyczynowym jednak, salbutamol przyjmuje się w ilościach które stanowią dziesięciokrotność dawek terapeutycznych. Rozsądna ilość salbutamolu stosowana np. w dychawicy oskrzelowej to 0,004 3-4 * dziennie, można stopniowo zwiększyć do 0,008 jeżeli wcześniej zastosowana dawka nie przynosi pożądanych efektów (należy zachować co najmniej kilkugodzinną przerwę ).
Zawodnicy których stan zdrowia tego wymaga, mogą stosować formę wziewną tego leku pod warunkiem przedstawienia zaświadczenia lekarskiego przed zawodami.
NIKETAMID - lek z rodziny substancji psychotropowych, pochodna kwasu nikotynowego, należy również do grupy leków cucących. Działa na ośrodek naczynioruchowy i oddechowy w rdzeniu przedłużonym. W bardzo dużych dawkach pobudza również silnie korę mózgową.
Niektórzy sportowcy łączyli niketamid razem z kofeiną i efedryną. Przy takim zestawieniu dochodziło do silnego pobudzenia psychoruchowego i innych efektów które są wspólne dla większości tego typu leków np. przyspieszenie czynności serca, wzrost ciśnienia tętniczego, nudności, ból głowy, drżenie rąk, niemożność skupienia, bezsenność.
Lek teraz już rzadko stosowany w medycynie, wyjątkowo jako lek uzupełniający w dychawicy oskrzelowej, podciśnieniu tętniczym i w zatruciach odurzającymi lekami przeciwbólowymi.
STRYCHNINA - silnie trujący alkaloid porażający ośrodek oddechowy. Czerpana głównie z nasion „kulczyby"( oprócz strychniny kulczyba zawiera również brucynę ).Alkaloidy te są używane w lecznictwie jako substancje goryczowe. Pobudzają wydzielanie soku żołądkowego poprawiając łaknienie i trawienie. Strychnina wchłania się szybko z przewodu pokarmowego powodując pobudzenie. Zwiększa percepcje wrażeń zmysłowych. Podobnie do innych stymulantów pobudza ośrodki oddechowy, naczynioruchowy i nerwu błędnego.
W medycynie stosowana raczej sporadycznie. Większość lekarzy uważa za wątpliwe efekty jej stosowania ( zostały wynalezione leki które są bardziej skuteczne a przy tym bardziej bezpieczne ).
Należy jednak zaznaczyć że strychnina posiada długą historie jako nowożytny środek dopingujący. Stosowanie jej pochłonęło niejedno istnienie ludzkie. Największą jednak popularnością cieszyła się chyba w kolarstwie, mieszano ją często z innymi lekami np. alkocholem.
Z kolarstwa wywodzi się również nazwa „mieszanka szalonego Belga". Taka cudowna mikstura składała się ze strychniny i wszelakich możliwych stymulantów . Często zażywanie jej kończyło się śmiercią ( bo jak mawiali kolarze „ lepiej być martwym niż drugim’’ )
INNE SUBSTANCJE PRZYPORZĄDKOWANE DO KLASY STYMULUJĄCYCH ŚRODKÓW DOPINGOWYCH :
- AMFEPRAMON, -AMINEPTYNA, -AMIFENAZOL, -BAMBUTEROL, -BROMANTAN, -BUPROPION, -ETAMIWAN, -FENDYMETRAZYNA, -FENETYLINA, -FENFLURAMINA, -FENKAMFAMINA, -FENTERNINA, -FENYLEFRYNA, -FOLEDRYNA, -FORMOTEROL, -HEPTAMINOL, -KARFEDON, -KROPROAMID, -MEFENOREKS, -MEFENTERMINA, -MESOCARB, -METOKSYFENAMINA, -METYLFENIDAD, -NORFENFLURAMINA, -PEMOLINA, -PENTETRAZOL, -PIPRADROL, -PROLINTAN, -REPROTEROL, -SALMETEROL, -SELEGILINA, -TERBUTALINA, oraz związki pokrewne
1
Wal śmiało - odpowiem na każde pytanie
TRENING OSOBISTY 604 971 921
ronie220
Krzysztof Piekarz
PePoNeNt
Anonim
malutka_k
domer
