Ashwagandha to w medycynie ajurwedyjskiej jedno z najważniejszych ziół. Najcenniejszy z krzewu ashwagandhy jest jej korzeń, który już od przeszło 3000 lat stosowany jest w starohinduskiej medycynie tradycyjnej - ajurwedzie. Uznawany jest za naturalny „stabilizator” naszego nastroju.
Ashwagandha, inaczej witania ospała (Withania somnifera (L.) Dunal), określana również mianem indyjskiego żeń-szenia. W języku angielskim Withania somnifera nosi nazwę Winther Cherry. W języku polskim używa się nazwy witania, witania ospała lub koński korzeń.
Ashwagandha rośnie w Indiach, Bangladeszu, Nepalu, Pakistanie i Sri Lance. Krzew osiąga wysokość około 150 cm, ma żółte kwiaty i czerwone jagody, a najlepsze właściwości lecznicze posiada korzeń tej rośliny oraz jej owoce.
Korzeń Ashwagandhy zawiera fitosterole, alkaloidy, kumaryny, fenolokwasy.
Najnowsze badania określają Ashwagandhę jako roślinę o właściwościach adaptogennych, dzięki zawartości substancji o działaniu farmakologicznym.
Mianem adaptogenu określa się leki ziołowe wspomagające odporność organizmu na stres, stosowane w okresach traumatycznych przeżyć, w stanach wyczerpania czy też niepokoju. Świetnie sprawdzają się jako profilaktyczne środki wspomagające organizm. Warto stosować je w okresie okołooperacyjnym, w czasie kontuzji, stresu w pracy, egzaminów, wysiłku psychicznego, intelektualnego, fizycznego.
Naukowcy określili występujące związki w Ashwagandzie jako witanolidy. Są to substancje aktywne farmakologicznie o strukturze związku nazywanego
witaferyna A, który z kolei ma charakter laktonu. Udowodniono, że witanolidy zawarte w zielu Ashwagandhy posiadają właściwości przeciwbakteryjne i antynowotworowe.
W korzeniu substancjami adaptogennymi są związki z grupy
glikowitanolidów – witanozydy i sitoindozydy. Działają silnie antyoksydacyjnie i odtruwająco. Dzięki glikowitanolidom Witania zawdzięcza m.in. działania przeciwstresowe i antydepresyjne.
Korzenie Witani zawierają również
alkaloidy (głównie nikotynowe), fitosterole (beta-sitosterol), kumaryny, fenolokwasy (kwas chlorogenowy, przede wszystkim w zielu).
Dzięki dużej zawartości żelaza Ashwagandha znacznie wpływa na wzrost hemoglobiny oraz erytrocytów.
Tak bogaty skład korzenia powoduje, że jego właściwości mają bardzo duże zastosowanie w Ajurwedzie.
Ashwagandha spowalnia procesy starzenia się, neutralizuje stres, wzmacnia funkcjonowanie wątroby i nerek, poprawia pamięć. Są to znakomite zioła na koncentrację, sen, uspokojenie. Reguluje także układ hormonalny, poprawia sprawność seksualną i hamuje siwienie włosów. Ponadto, zwiększa wydolność fizyczną, koordynację psychomotoryczną i zmniejsza czas reakcji - z tego powodu chętnie stosowana jest przez sportowców.
Ashwagandha znana jest przede wszystkim z właściwości uspakajających i wyciszających. Działa jako środek antystresowy, zwiększając tolerancję w sytuacjach napięcia nerwowego.
Udowodniono to w badaniach naukowych.
Przykładowo w tym badaniu:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23439798
Zebrano 64 osoby, które miały w swojej przeszłości do czynienia z chronicznym stresem. Podzielono je na dwie grupy. Jedna placebo, druga suplementowała ashwagandhę przez okres 60 dni. Wykazano, że w grupie przyjmującej ashwagandhę poziom kortyzolu znacząco się obniżył. Jednocześnie nie odnotowano żadnych znaczących skutków ubocznych.
Witania ospała może być stosowana w leczeniu chorób autoimmunologicznych. Stymuluje układ odpornościowy, dzięki jednoczesnemu działaniu immunowzmacniającemu i immunosupresyjnemu.
W badaniach naukowych potwierdzono również, iż witania ospała wpływa na poprawę wydolności fizycznej. Z tego względu polecana jest sportowcom.
Wykazano to między innymi w ośmiotygodniowym badaniu przeprowadzonym na indyjskich rowerzystach.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3545242/
Celem badania było sprawdzenie wpływu Ashwagandhy na
zdolności wytrzymałościowe, czyli wydolność tlenową elitarnych indyjskich rowerzystów.
Na rowerzystach przeprowadzono test na początku i na końcu trwania eksperymentu. Sprawdzono między innymi ich VO2max oraz wskaźnik wymiany oddechowej RER.
Grupa eksperymentalna otrzymała 500 mg korzenia Ashwagandha dwa razy dziennie przez osiem tygodni.
Odnotowano znaczącą poprawę w grupie doświadczalnej, podczas, gdy w grupie placebo nie odnotowano zmian w stosunku do parametrów wyjściowych.
Witania ospała wzmacnia układ krążenia, pomaga zwalczać anemię, ułatwia przepływ substancji odżywczych do wnętrza komórek. Ashwagandha znacząco poprawia parametry krwi. Naukowo udowodniono, że „indyjski żeń-szeń” chroni serce, przeciwdziała nadciśnieniu i chorobie wieńcowej.
Ashwagandha reguluje pracę hormonów. Pobudza czynności tarczycy, ponadto reguluje zaburzenia cyklu miesiączkowego, pozytywnie wpływa na funkcjonowanie układu rozrodczego, zwiększa libido i poprawia sprawność seksualną u mężczyzn.
Ashwagandha dostępna jest na rynku zarówno w formie sproszkowanej, jak i wyciągu w postaci kapsułek. Proszek z korzenia ashwagandhy najlepiej dodać do soku lub wody (1 płaska łyżeczka dziennie - około 3g), dokładnie wymieszać i wypić. Można również dodać go do koktajlu, jogurtu czy musli.
Dla osiągnięcia pożądanego efektu terapeutycznego Ashwagandhę należy brać przez co najmniej kilka tygodni. Niewątpliwe zaletą naturalnych specyfików jest stopniowa, lecz długotrwała poprawa stanu zdrowia.
Ze względu na oddziaływanie na wydolność, radzenie sobie ze stresem, regulacje hormonów, wzmocnienie układu krwionośnego, poprawę parametrów krwi, ashwagandha jest suplementem polecanym sportowcom i znajduje się często w składzie suplementów kierowanych do sportowców.
ambroziak
bziubzius
Krzysztof Piekarz
Biniu
misyogi40
).
