stadion Millanu
Początku stadionu San Siro sięgają roku 1926. Wtedy właśnie, po ponad 13 miesiącach prac, stadion został oddany do użytku. San Siro był darem Piero Pirelliego, ówczesnego prezydenta Milanu, dla jego ukochanego miasta. Nad projektem czuwał architekt Ulisse Stacchini, który zaprojektował również Dworzec Centralny w Mediolanie, a prace nadzorował inżynier Alberto Cugini. Stacchini wzorował się na stadionach angielskich. Cztery oddzielne trybuny okalające płytę boiska mogły pomieścić 35 tysięcy ludzi (w tym 26 tysięcy na miejscach siedzących). Trybuna główna (dzisiejsza czerwona) była przykryta dachem. Swą nazwę - "Campo Milan di San Siro" - stadion (podobnie jak park, w którym się znajduje) otrzymał po świętym, pod którego wezwaniem był pobliski kościół. Koszt inwestycji wyniósł 5 milionów ówczesnych lirów. Premierowy mecz odbył się 19 września 1926 roku. Rywalem był oczywiście rywal zza miedzy - Internazionale. Pierwsze zawody poprowadził sędzia Turbiani, a otwarcia obiektu dokonał ówczesny książe Bergamo. Już w 11' Giuseppe "Pin" Santagostino zdobył pierwszego w historii gola na San Siro. Niestety potem Inter strzelił 6 bramek, a Milan potrafił odpowiedzieć tylko trafieniami Savelliego i Ostromanna. Również pierwszy mecz ligowy zakończył się porażką (3.10.1926 Milan - Samp*****renese 1:2, Hajos 27'). W lutym 1927 roku po raz pierwszy na San Siro zagrała reprezentacja Włoch. Azzurri zremisowali wówczas z Czechosłowacją 2:2. Podczas Mistrzostw Świata w 1934 roku na San Siro odbyły się 3 spotkania, w tym finał. W roku 1935 Milan sprzedał stadion miastu i od tej chwili oficjalna nazwa obiektu brzmiała "Campo Comunale di San Siro". W 1938 rozpoczęto budowę łuków łączących trybuny. Powstanie łuków spowodowało, że pojemność San Siro wzrosła do 55 000. Przy okazji wyremontowano trybuny. Inauguracja zmodernizowanego stadionu miała miejsce 12 maja 1939 roku przy okazji meczu Włochy - Anglia (2:2; słynny gol zdobyty ręką przez Silvio Piolę). Po II Wojnie Światowej na San Siro zaczął swoje mecze rozgrywać również Inter, który dotąd grał na Arena Civica (zwanej również czasem Arena Napoleonica, gdyż jej otwarcia dokonał cesarz Napoleon Bonaparte). W latach 1954-55 dobudowano drugie piętro trybun i, co za tym idzie, zdemontowano dach. Po przebudowie San Siro mogło pomieścić 85 tysięcy ludzi. Po raz kolejny inauguracja zrekonstruowanego stadionu okazała się niefortunna dla Milanu. W meczu ponownego otwarcia Milan przegrał w spotkaniu towarzyskim z Dynamem Moskwa 1:4. Dwa lata później zamontowano sztuczne oświetlenie, a po kolejnych dziesięciu latach pojawiła się elektroniczna tablica świetlna. W roku 1979 zmodernizowano jupitery i przeprowadzono remont drugiego kręgu, co spowodowało, że część trybun była zamknięta przez większość sezonu. Do historii przeszła już mowa Gianniego Rivery przed decydującym o zdobyciu dziesiątego scudetto meczem z Bologną, gdy kapitan Milanu z mikrofonem w dłoni prosił kibiców o wyjście z przebudowywanych sektorów. Podczas marcowych derby roku 1980 stadion został zadedykowany pamięci Giuseppe Meazzy, zmarłego rok wcześniej legendarnego piłkarza Interu (grał również w Milanie). Prawdziwi kibice Milanu jednak do dziś używają historycznej nazwy - San Siro. W roku 1986 ponumerowano miejsca i wydzielono sektory na pierwszym kręgu trybun. Rok później rozpoczęto kolejną, trwającą trzy lata, rozbudowę stadionu. Dobudowano trzecie piętro trybyn (nad dzisiejszymi trybunami zieloną, czerwoną i niebieską) i pojawiły się charakterystyczne wieże (łącznie 11). Zlikwidowano miejsca stojące, przez co pojemność stadionu nie zmieniła się znacznie wraz z pojawieniem się trzeciego kręgu trybun. Ponumerowano resztę miejsc i zainstalowano resztę kolorowych siedzisk, kończąc tym samym podział na sektory. Stadion został przykryty dachem z paneli poliwęglowych, pod którym zamontowano dwa ekrany telewizyjne. Zainstalowano również klimatyzację i podgrzewanie płyty boiska, a także wzmocniono oświetlenie. Zmodernizowane San Siro pokazano światu podczas meczu otwarcia MŚ Italia '90 pomiędzy Argentyną i Kamerunem. Był to wówczas najnowocześniejszy stadion na świecie. Komentatorzy określili go mianem cudu nowoczesnej architektury. Od roku 1926 na San Siro odbyło się nie tylko ponad półtora tysięcy oficjalnych spotkań piłkarskich. Ten wielki stadion jest jednym z najbardziej znanych, obok La Scali i katedry Duomo, symboli Mediolanu. To na nim odbyła się głośna walka bokserska Duilio Loi vs Carlos Ortis. Stadion gościł również wielkie imprezy muzyczne, takie jak koncerty Boba Marleya czy Bruce'a Springsteena.
Boisko na San Siro ma wymiary 105 x 68 m. Pokryte jest prawdziwą trawą. Mimo licznych nacisków Milan i Inter nie godzą się ze względów tradycjonalnych na założenie sztucznej murawy. Trawa jest ściągana i wymieniana średnio co dwa tygodnie. Nad utrzymaniem stanu murawy oraz czystości stadionu czuwa codziennie ponad 300 osób. Trybyny są podzielone na 4 części. Trybuny północną i południową oddziela od boiska wysoki płot ze specjalnie wzmocnionego szkła. Trybuny wschodnią i zachodnią od murawy oddziela fosa, dzięki czemu nikt nie może przedostać się na płytę boiska. Na Curva Sud (trybyna południowa - niebieska) zasiadają najzagorzalsi kibice Milanu. Na przeciwległej trybunie północnej (Curva Nord, zielona) swoje miejsca mają ultrasi Interu. Na pierwszym pierścieniu trybuny głównej (czerwonej) znajdują się loże: honorowa i dla VIP-ów, a na drugim kręgu loża prasowa (wcześniej także była na pierwszym kręgu). Loże różnią się wyraźnie od zwykłych miejsc. Zamiast plastikowych siedzisk są miękkie fotele, a każdy rząd loży wyposażony jest w monitory. Za lożami znajdują się apartamenty dla specjalnych gości. Pokoje te nie są dostępne dla zwykłych kibiców - mogą je wynająć tylko przedstawiciele Milanu i Interu. Trybuna pomarańczowa jest jedyną, która nie posiada trzeciego kręgu. Na drugie piętro prowadzą specjalne kręte podejścia, a na trzeci krąg można dostać się za pomocą krętych schodów lub wind, znajdujących się w wieżach stadionu. Pod każdą z trybun są bary i restauracje, a w podziemiach stadionu jest specjalny parking dla piłkarzy i działaczy. Pod łukiem łączącym trybuny czerwoną i zieloną znajduje się wejście do szatni i tunel, którym piłkarze wychodzą na murawę. Na San Siro nie ma pomieszczeń przeznaczonych specjalnie dla piłkarzy gości. Szatnia po lewej stronie tunelu należy do Milanu, a po prawej do Interu. Jeśli mecz rozgrywa Milan to goście zajmują szatnie Interu i odwrotnie. Same szatnie są bardzo proste. Ze względów tradycjonalnych działacze obu drużyn nie wyrazili zgody na ich przeniesienie czy przebudowę. Przechodziły one tylko drobne remonty, ale ich kształt nie zmienił się znacząco od roku 1926. Obie szatnie są bliźniacze. W ich skład wchodzi część główna z miejscami siedzącymi, prysznice i pokój ze stołem do masażu. Kiedyś w szatniach znajdowało się również jaccuzi, ale gracze nie korzystali z niego i zostało zdemontowane. Obok szatni Milanu znajduje się również sala gimnastyczna, na której piłkarze rozgrzewają się przed meczem. W korytarzu ustawione są znane z telewizji plansze (z logo sponsorów), przy których przeprowadza się wywiady. Pod Curva Sud znajduje się muzeum, w którym zgromadzone są pamiątki z historii obu klubów a także makieta stadionu. Od roku 2003 pod Curva Sud działa również San Siro Store, w którym można kupić klubowe produkty związane z Milanem i Interem.
Stadion położony jest około 6 kolometrów od centrum miasta. W sąsiedztwie San Siro znajdują się m.in. pętla tramwajowa i hipodrom. Na stadion z Dworca Centralnego (Stazione Centrale) można się dostać trolejbusem (filbus nr 92 do przystanku Piazzale Lorenzo) lub metrem. Jadąc od dworca należy wsiąść do linii zielonej metra (Metropolitana M2) i pojechać w kierunku stacji Famagosta. Na stacji Cadorna trzeba przesiąść się na linię czerwoną (M1) i pojechać w kierunku stacji Molino Dorino. Stacją docelową jest Lotto. Resztę drogi należy przebyć pieszo, idąc wzdłuż Viale Caprili. Wystarczy trzymać się znajdującego się po prawej stronie muru okalającego olbrzymi hipodrom. Pod stadion dochodzi się od strony Curva Nord, przy Biglietteria Nord (kasa biletowa północna). Z tej właśnie strony znajduje się wejście dla zwiedzających stadion w dni powszednie. W niedziele zwiedzających wpuszcza się od strony południowej (pod Curva Sud), tuż przy pętli tramwajowej i południowych kasach biletowych (Biglietteria Sud). Pełny bilet obejmujący zwiedzanie stadionu, szatni i muzeum kosztuje 12,5 euro (dane na marzec 2003). Ceny biletów na mecz zależą od trybuny i kręgu. Na niektóre miejsca są zniżki dla dzieci i osób powyżej 65 roku życia. Wejściówki na mecze z Interem i Juventusem są o około 20% droższe. Wszystkie bilety i abonamenty można kupić w New Milan Point. Kasy biletowe używane są obecnie jedynie do odbioru wsześniej zamówionych biletów.
San Siro
Adres:
Stadio Comunale Giuseppe Meazza 'San Siro'
via Piccolomini 5
20151 Milano
Dane techniczne:
Nazwa: San Siro (od 1980 poświęcone pamięci Giuseppe Meazzy)
Rok budowy: 1926
Właściciel: miasto Mediolan
Pojemność pierwotna: 35 000 miejsc
Pojemność aktualna: 85 766 miejsc (pierwszy krąg 32 024, drugi krąg 34 137, trzeci krąg 19605)
Przebudowy: 1939 (łuki pierwszego kręgu), 1955 (drugi krąg), 1990 (trzeci krąg i dach)
Wymiary stadionu: 275x190 m
Wymiary boiska: 105x68 m
Oświetlenie: 3600 lux
Przybliżone ceny biletów:
Trybuna honorowa zachodnia 270 euro
Loża z fotelikami 150 euro
Trybuna honorowa wschodnia 82 euro
Trybuna czerwona, 1 krąg 120 euro
Trybuna pomarańczowa, 1 krąg 66 euro
Trybuna zielona / niebieska, 1 krąg 31 euro
Trybuna czerwona / pomarańczowa, 2 krąg 31 euro
Trybuna zielona / niebieska, 2 krąg 15 euro
3 krąg trybun 11 euro
Impostor
Krzysztof Piekarz
Gepetto
ale dobrze lubie Milan
