ptahh
Tarczyca - niezbędny gruczoł wydzielania wewnętrznego
Kilka ciekawostek na temat tarczycy, choroby jaką można sobie zafundować stosując nieumiejętnie T3 lub T4
Tyreologia (z greckiego thyreas = tarcza, z łacińskiego thyreoideum = tarczyca) zajmuje się rozpoznawaniem i leczeniem chorób tarczycy.
Tarczyca jest gruczołem wydzielania wewnętrznego, który waży około 15-30 g. Tarczyca ma kształt motyla, jest położona podskórnie z przodu przed tchawicą na szyi. Tarczyca składa się z dwóch płatów, połączonych na poziomie 2-3 chrząstki tchawicy w środkowej linii ciała częścią gruczołu zwaną cieśnią. Płaty tarczycy są uformowane z drobnych płacików, oddzielonych tkanką łączną. Każdy płacik zbudowany jest z pojedynczej warstwy komórek pęcherzykowatych, otaczających niewielką przestrzeń wypełnioną specyficznym białkiem (w formie koloidu) - tyreoglobuliną. Komórki pęcherzykowate wydzielają do wnętrza pęcherzyków hormony tarczycy: tyroksynę i trijodotyroninę. Hormony te magazynowane są w obrębie pęcherzyków w połączeniu z tyreoglobuliną. Wokół pęcherzyków rozsiane są komórki C, wytwarzające kalcytoninę.
Jakie hormony wydzielane są przez tarczycę i jaka jest ich rola ?
Tarczyca produkuje trzy hormony:
- tyroksynę - reguluje procesy przemiany materii
- trijodotyroninę - reguluje procesy przemiany materii
- kalcytoninę - reguluje gospodarkę wapniową obniżając jego poziom
Ich obecność dla prawidłowego rozwoju i życia człowieka jest niezbędna. Brak ich już w życiu płodowym zaburza wzrost płodu i rozwój mózgu. Niedobór hormonów tarczycy u dzieci może być przyczyną niedorozwoju umysłowego ( kretynizmu ) i ciężkiego niedorozwoju kośćca. Mają one podstawowe dwa kierunki działania-zwiększają syntezę białek we wszystkich tkankach ustroju i wpływają na zwiększenia zużycia tlenu, czyli zwiększają przemianę materii. Do ich syntezy niezbędny jest jod, który jest obecny w produktach żywnościowych ( głównie produkty morza, woda, jodowana sól ) Jego zawartość w wodzie i żywności niepochodzącej z morza jest stosunkowo mała i zależy od jego stężenia w glebie. Aż 80 % tego pierwiastka w organizmie znajduje się w tarczycy. Przeciętne dobowe zapotrzebowanie organizmu na jod wynosi około 150 - 200 mikrog ( mikrogramów ). Nie można w tym miejscu pominąć gruczołów przytarczycznych. Są to wielkości ziarenka pieprzu drobne gruczoły,przeważnie w liczbie od 2 do 6 położone na tylnej powierzchni tarczycy, a czasami są wtopione w jej miąższ. Regulują one gospodarkę wapniową organizmu.
Jakie mechanizmy sterują pracę tarczycy ?
Aby poprawnie funkcjonować, każdy gruczoł wydzielania wewnętrznego musi podlegać specjalnym mechanizmom regulacyjnym. Dotyczy to także tarczycy. Synteza i wydzielanie hormonów tarczycowych reguluje hormon tyreotropowy ,w skrócie oznaczany jako TSH, który wydzielany jest przez przysadkę mózgową. Niskie stężenie hormonów tarczycy jest bodźcem do wydzielania TSH przez przysadkę, natomiast ich wysoki poziom hamuje to wydzielanie.Układ taki nazywany jest sprzężeniem zwrotnym. Nad wydzielaniem przez przysadką mózgową hormonu TSH czuwa podwzgórze. Jest to obszar położony w głębi mózgu, blisko jego podstawy ,który jest naczelnym ośrodkiem sterującym wydzielaniem większości gruczołów. W przypadku tarczycy niski poziom hormonów tarczycowych pobudza podwzgórze do wydzielania hormonu tyreotropowego, w skrócie TRH , który następnie pobudza przysadkę do wydzielania TSH i w ten sposób stymuluję tarczycę do produkcji hormonów.
Czy w tarczycy występują nowotwory ?
Wśród chorób tarczycy zdarzają się także nowotwory, które nie charakteryzują się nadmierną złośliwością. Po wczesnym rozpoznaniu i zastosowaniu właściwej terapii uzyskuje się bardzo dobre wyniki leczenia. Często pierwszym objawem, który zauważa chory jest stwierdzenie obecności niebolesnego pojedynczego, twardego guzka na szyi. Większość takich zmian na charakter łagodny, lecz jego stwierdzenie wymaga dokładnej diagnostyki i udania się do specjalisty.
---
Odszczep pozagruczołowy tkanki tarczycy
Istnieje możliwość występowania u niektórych ludzi niewielkich skupisk tkanki gruczołowej tarczycy poza tarczycą, czyli tzw. odszczepów pozagruczołowych. Powstają one w okresie embrionalnym podczas tworzenia się gruczołu tarczowego. Odszczepy pozagruczołowe występują u około 1% ludzi z prawidłową czynnością tarczycy (u ludzi z nidoczynnością tarczycy stwierdza się je znacznie częściej). Umiejscowione są zwykle u podstawy języka lub podskórnie na szyi w jej środkowej osi. W prawidłowych warunkach, odszczepy pozagruczołowe tarczycy nie są związane z jakimikolwiek dolegliwościami, z wyjątkiem niewielkich krwawień, które mogą powodować odszczepy tkanki tarczycy umiejscowione u podstawy języka.
---
CZYNNOŚĆ TARCZYCY:
Tarczyca wytwarza hormony, tyroksynę (T4) i trijodotyroninę (T3), pobudzające metabolizm ustroju, utlenianie i wytwarzanie ciepła w organizmie oraz metabolizm cholesterolu. Oprócz tego, hormony tarczycy pobudzają kurczliwość i pobudliwość włókien mięśniowych, rozwój ośrodkowego układu nerwowego oraz czynność mięśnia sercowego. Trzeci z hormonów tarczycy, kalcytonina, wspomaga wbudowywanie wapnia w tkankę kostną (ma to istotne znaczenie dla rozwoju dzieci).
W warunkach fizjologicznych wydzielanie hormonów tarczycy: tyroksyny i trijodotyroniny, jest precyzyjnie regulowane przez wydzielany przez przysadkę mózgową - hormon tyrotropowy (TSH). Regulacja wydzielania hormonów opiera się na mechanizmie sprzężenia zwrotnego: TSH pobudza wydzielanie T4 i T3, które z kolei hamują (zwrotnie) wydzielanie TSH
NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY:
Nadczynność tarczycy to nadmiar krążących we krwi hormonów tarczycy i obecność patologicznych skutków nadmiaru tych hormonów. Najczęstszymi przyczynami nadczynności jest pobudzenie tarczycy przez grupę własnych przeciwciał (autoprzeciwciał) wytwarzanych patologicznie (choroba Graves-Basedowa) lub obecność gruczolaka, który wydziela hormony tarczycy niezależnie od wydzielanego przez przysadkę mózgową hormonu tyreotropowego (TSH). Rzadziej nadczynność tarczycy bywa skutkiem przedawkowania hormonów tarczycy przez lekarza w leczeniu wola prostego lub miąższowego. Nadczynność występuje również we wstępnej fazie zapaleń tarczycy: wirusowego lub autoimmunologicznego. Objawy nadczynności gruczołu wynikają z omówionych powyżej właściwości hormonów tarczycy. Chory z tym zaburzeniem (patologia tarczycy występuje czterokrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn) traci na wadze, poci się, jest pobudliwy, źle sypia, trzęsą mu się ręce; pobudzenie nerwowe (stres) może wywołać oddawanie wolnych stolców. Akcja serca jest przyspieszona, czasem bardzo znacznie, mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca i niewydolność wieńcowa. Niekiedy ujawniają się choroby psychiczne lub nerwice.
NIEDOCZYNNOŚĆ TARCZYCY:
Niedoczynność tarczycy to niedobór krążących we krwi hormonów tarczycy i obecność patologicznych skutków niedoboru tych hormonów. Choroba ta spowodowana jest najczęściej uszkodzeniem gruczołu (np. przewlekłym zapaleniem tarczycy o podłożu immunologicznym, leczeniem nadczynności tarczycy radiojodem lub szkodzeniem operacyjnym). Chory z niedoczynnością tarczycy przybiera na wadze, często marznie, głos jego staje się szorstki, skóra chłodna, może rogowacieć skóra na łokciach i kolanach. Niedoczynność tarczycy może przyspieszyć rozwój miażdżycy i jej powikłań.
POWIĘKSZENIE TARCZYCY:
Każde powiększenie tarczycy nazywa się wolem. Tarczyca może być powiększona równomiernie (wole proste lub miąższowe), czasem w jej miąższu występują guzki (wole guzkowe). Guzki tarczycy najczęściej bywają łagodnymi gruczolakami lub torbielami, rzadko mogą być nowotworami złośliwymi. Różnicowanie guzków tarczycy przy pomocy specjalistycznych badań (laboratoryjnych badań hormonalnych, USG, scyntygrafii, biopsji cienkoigłowej, ewentualnie badania tomokomputerowego) posiada konkretne następstwa terapeutyczne: raki operuje się zawsze; gruczolaki w zależności od wielkości, oceny histologicznej i stanu klinicznego pacjenta; torbieli nie trzeba operować, wystarczy nakłucie i odessanie płynnej zawartości.
Badanie radiojodem a radiojodoterapia
Radiojodoterapia jest to leczenie chorób tarczycy (niektóre rodzaje nadczynności i nowotworów) przy pomocy izotopu - jodu-131 w dawkach wielokrotnie wyższych od stosowanych w badaniu izotopowym tarczycy. Stosowane w leczeniu dawki radiojodu są wyższe od dawek używanych w scyntygrafii tarczycy co najmniej kilkudziesięciokrotnie - w przypadku nadczynności tarczycy, i kilkusetkrotnie - w przypadku nowotworów tarczycy. Podany doustnie radiojod gromadzi się w tkance tarczycy i oddziałuje miejscowo w promieniu około 4 mm, oszczędzając tkanki sąsiednie.
Kiedy udać się do lekarza ?
Na choroby tarczycy około ośmiu razy częściej zapadają kobiety. Szczyt zapadalności przypada na wiek od 30 - 50 lat. Nie znaczy to, że gdy opisane wyżej objawy wystąpią u mężczyzn i w innych granicach wiekowych nie powinniśmy zgłosić się do lekarza. Nieleczone schorzenia tarczycy mogą skończyć się poważnymi konsekwencjami, a w skrajnych przypadkach zakończyć się śmiercią. Nie bagatelizujmy, więc tych objawów i po ich zauważeniu udajmy się do lekarza. Przy obecnym poziomie wiedzy i diagnostyki medycznej oraz powszechnie dostępnych w aptekach skutecznych i bezpiecznych lekach schorzenia tarczycy leczone przez doświadczonych lekarzy nie są już tak groźne jak kiedyś, a w znacznej większości całkowicie wyleczalne.
ŹRÓDŁO:
http://www.poradnikmedyczny.pl
http://www.zdrowie.med.pl/tarczyca/choroby/c_tarczyca.html
Inne ciekawe:
http://www.diabetycy.neostrada.pl/tarczyca.htm
Krzysztof Piekarz
nedwader
Pietka
Damixxx
micen
Uriel
Anonim
-Neal-
